Op zondag 11 september vindt tussen 10u en 18u de 23ste editie van de Open Monumentendag plaats. Dit jaar vormt het thema ‘conflict’ de rode draad.
In Mechelen krijgt u de kans om gratis een bezoek te brengen aan 10 locaties die allemaal op één of andere manier verbonden zijn met het jaarthema. Gidsen, tentoonstellingen, workshops, een fietstocht en allerlei andere activiteiten vervolledigen het programma.
“Wie door Mechelen loopt, kan elke dag genieten van de 374 beschermde monumenten en de 17 beschermde stads- en dorpsgezichten die onze stad telt. Vele van deze historische pareltjes zijn echter niet toegankelijk voor het grote publiek. Daarom geeft de Open Monumentendag je ook dit jaar de kans om een uniek bezoek te brengen aan 10 monumenten. Als stadsbestuur investeren we heel wat in restauraties om dit rijke patrimonium in stand te houden”, zegt schepen van Monumentenzorg Karel Geys.
Klein Seminarie – Berthoutinstituut (Bim-Sem)
In het Bim-Sem vertellen de gidsen je over diverse onderwijsconflicten en over de recente restauratie van de Sint-Aloysiusvleugel. Vertrek elke 30 minuten.
In de schoolkapel, waarvan het interieur nog op restauratie wacht, kan je tegelijkertijd ook twee installaties van Contour 2011 bewonderen.
Het heraangelegde Paardenstraatje
In 2000 begonnen de archeologische opgravingen in het Paardenstraatje. Na dit onderzoek bleek heel duidelijk het ‘conflict’ tussen de oude en recente bebouwing en de oude en nieuwe straataanleg. De leden van de Mechelse Vereniging voor Stadsarcheologie geven tekst en uitleg.
De Belforttoren van het stadhuis
Drie eeuwen lang vormde de onafgewerkte belforttoren van het stadhuis de Mechelse gevangenis. 100 jaar geleden leidden plannen om het complex te ‘restaureren’ en de belforttoren af te werken tot een hoogoplopend conflict over restauratieopvattingen. De Open Monumentendag biedt uitzonderlijk de mogelijkheid om onder de leiding van een gids de gevangeniscellen boven in de toren te bezoeken.
De VVBHV
Het graven van het kanaal Leuven-Mechelen verliep niet zonder problemen. Gust Vandegoor vertelt om 14u en 16u het boeiende verhaal over voor- en tegenstanders en de uiteindelijke aanleg. De Vlaamse Vereniging voor het Behoud van Historische Vaartuigen biedt je niet enkel de mogelijkheid om een aantal schepen te bezoeken, maar biedt de bezoekers ook aan om een boottochtje te maken.
Begijnenwoning
Hoviusstraat 3
Het Groot Begijnhof zoals wij het kennen, kwam tot stand nadat het oude hof werd vernietigd tijdens de 16de-eeuwse godsdienstconflicten. Deze mooie 17de-eeuwse begijnenwoning wordt opengesteld voor de restauratie start.
Begijnhofkerk
Nonnenstraat 28
Toen de Mechelse begijnen in 1595 de toestemming kregen om binnen de stadsmuren een nieuw hof op te richten, vestigden zij zich in een wijk die weliswaar dun bevolkt was, maar zeker niet onbewoond. In het bijzonder de cellenbroeders bleken moeilijk te overreden om andere oorden op te zoeken. Het was wachten tot hun gedwongen verhuis in 1614 vooraleer de bouw van de barokke Sint-Alexius en Sint-Catharinakerk kon aanvangen. In de kerk vertrekt een rondleiding die de opengestelde panden in het begijnhof bezoekt: om 11u, 12u, 13u, 14u, 15u en 16u.
Dodenhuisje en buurthuis
Moreelstraat 3
In de Moreelstraat, aan de voet van de begijnhofkerk, staat een dodenhuisje, waar de overleden begijnen werden opgebaard.
Een tentoonstelling leert je meer over de geschiedenis van het Groot Begijnhof, over de mogelijke uitbreiding van het stadsgezicht en over het in opmaak zijnde herwaarderingsplan. Je kan ook even binnenkijken in het toekomstige buurthuis en in de tuin is er een bar en muziek.
Gildehuis van de Oude Kruisboog
Korenmarkt 8
Tot aan de Franse Revolutie betrok de Mechelse gilde van kruisboogschutters dit schitterende pand.
In de voormiddag speelt het kamerorkest A. De Boeck om 10u30 en 11u30. Vanaf 12u leidt een gids je elke 30 minuten door het gebouw.
Uitzonderlijk kan je de oude traptoren beklimmen om de skyline van Mechelen te bewonderen. Hiervoor moet je wel reserveren via uit@mechelen.be of telefonisch op 070 22 28 00.
Brusselpoort
Hoogstraat 83
De Brusselpoort is het laatste overblijfsel van de middeleeuwse stadsomwalling.
Momenteel betrekt Het Firmament, (t)Huis voor figurentheater, het gebouw. Kinderen kunnen er zelf aan de slag om met groenten krijgers te knutselen, je kan er poppen uit de collectie bekijken (gidsbeurten elk uur van 12u tot 17u) en studenten van Lessius Mechelen tonen er hoe zij de toekomst van het Huis voor figurentheater zien.
Fort van Walem
Koning Albertstraat 2, Walem
Het fort van Walem aan de Antwerpsesteenweg (ter hoogte van de watertoren) speelde een belangrijke rol in de verdediging van Antwerpen tijdens de Eerste Wereldoorlog.
Je kan het fort bezoeken na reservatie (uit@mechelen.be of T 070 22 28 00) elk uur van 11u tot 17u.
Als je niet kan wachten tot 11 september, kan je het fort zaterdagavond al bezoeken tijdens de Fortennacht. De rondleidingen starten om 18u, 18u30, 19u en 19u30 (vergeet niet te reserveren).
Breng een zaklamp mee!
De stedelijke dienst Monumentenzorg stelde net als vorig jaar een brochure samen waarin de bezoeker tekst en uitleg krijgt bij de opengestelde panden. De Mechelse brochure wordt tijdens de Open Monumentendag te koop aangeboden voor drie euro in ‘UiT in Mechelen’, in de Bim-Sem (Bleekstraat 5), in het buurthuis van het Groot Begijnhof (Moreelstraat 3) en in het Gildehuis van de Oude Kruisboog (Korenmarkt 8).
Het Koraalhuis verzorgt een œcumenische wandeling om 11u, 11u30, 12u, 13u30 14u, 14u30 en 15u. Vertrek aan het standbeeld Vadderik op de Veemarkt.
De dialectwandelingen vertellen de toehoorders over ‘ruzie in Mechelen’ en starten om 10u, 11u, 13u30 en 14u aan UiT in Mechelen, Hallestraat 2-6.
Om 10u, 11u, 14u en 15u kan je deelnemen aan een militaire wandeling. Vertrek aan de ijzeren leuningen, ter hoogte van Ijzerenleen 50-68.
Gidsen Vlaamse gebarentaal verzorgen twee rondleidingen om 10u30u en 14u30. Vertrekpunt is UiT in Mechelen. Inschrijven is noodzakelijk via info@deteugel.be.
In de Sint-Katelijnekerk heb je de kans om twee restauratoren in volle actie te zien. Van 13u tot 17u werken zij aan één van de biechtstoelen.
In de Sint-Romboutskathedraal is er IN ‘T GELID, een expo over de opgravingen op het Sint-Romboutskerkhof. Te bezoeken tussen 12u en 17u30. Na de Open Monumentendag is de expo nog te bezoeken tot en met 12/11/2011 van ma.-zo.: 9u30 – 17u30.
Het Stedelijk Conservatorium Mechelen zorgt voor sfeervolle muziek in verschillende van de opengestelde monumenten. Het volledige programma kan je vanaf 9 september terugvinden op de website www.mechelen.be. Daarbovenop organiseert Orgels aan de Dijle tussen 14u en 18u de wandeling ‘Langs Mechelse orgels’: o.l.v. organist Wannes Vanderhoeven bezoek je het waardevolle orgelpatrimonium van de Mechelse historische kerken en kan je bij elke halte genieten van een orgelconcert.