Veertig jaar na de afbraak ligt er weer een toegangsbrug naar het fortje van Duffel. Het is geen kopie geworden van de historische toegangsbrug. Wel werd gekozen voor een hedendaagse vormgeving in Cortenstaal die ook in de rest van het fort terug te vinden is. De realisatie van de brug werd mogelijk gemaakt door Europese en Vlaamse subsidies voor plattelandsontwikkeling.
Korte geschiedenis
Het fortje van Duffel werd gebouwd met als specifiek doel de verdediging van de spoorweglijn Brussel-Antwerpen. Het is een belangrijke getuige van de Belgische militaire bouwkunde in de laatste decennia van de 19de eeuw. Met zijn gemengde bouw: bakstenen muren en betonnen gewelven; en zijn bakstenen rondlopende gang is het enig in zijn genre. Bovendien is het ook enig op het vlak van vorm, als typisch verdedigingsfort van de spoorweg. Zowel op bouwtechnisch vlak dus als qua structuur/indeling is het fort van Duffel m.a.w. een uniek bouwwerk.
Van afbraak tot herstel
Begin jaren ‘70 van de vorige eeuw werd de brug naar het fort afgebroken door de toenmalige eigenaar, een aannemer. Naast de vroegere brug werd een aarden wal opgeworpen. Hiervoor moest een deel van de omwalling van het fort worden afgegraven. Tot voor kort was het fort alleen toegankelijk via deze aarden wal. Om bezoekers te ontvangen, was die ingang echter uiterst onpraktisch. Bovendien heeft de wal een negatieve impact op het vooraanzicht van het fort en geeft die problemen naar veiligheid.
Daarom werd aan het architectenbureau Erfgoed & Visie gevraagd om een nieuwe toegangsbrug te ontwerpen. Het werd geen historiserend ontwerp. Wel werd gekozen voor een sobere, hedendaagse vormgeving. De historische bruggenhoofden werden gerestaureerd en daarover kwam een stalen draagstructuur met een houten bekleding. De leuningen zijn gemaakt uit kris kras gelaste staven van Cortenstaal. Deze vormgeving in Cortenstaal vormt een rode draad doorheen het hele fort. Zo heeft ook het hekwerk in het fort een gelijkaardige structuur.
Nu de toegangsbrug naar het fort hersteld is zal binnenkort gestart worden met het verwijderen van de aarden wal. Eens dat deze werken achter de rug zijn, zal het fort – net als vanouds – enkel toegankelijk zijn via de toegangsbrug.
Financiële steun
Het herstel van de brug werd gecofinancierd met Europees, Vlaams en provinciaal geld via het PDPO II: dit is het Vlaams Programmadocument voor Plattelandsontwikkeling (tweede periode 2007-2013). Het PDPO II is de Vlaamse vertaling van het Europese plattelandsbeleid en bestaat uit vier assen. Het herstel van de brug past binnen As 3 die instaat voor de verbetering van de leefkwaliteit van het platteland door o.a. de instandhouding en opwaardering van het landelijk erfgoed.
De covoorzitters aan het woord
Gedeputeerde Peter Bellens en Inga Verhaert, covoorzitters Kempens Landschap, menen dat “het herstel van de toegangsbrug een belangrijke stap is in de verdere opwaardering en ontsluiting van het spoorwegfortje van Duffel. Dankzij de steun van Europa, Vlaanderen, de provincie Antwerpen en de gemeente Duffel kan Kempens Landschap volop haar expertise inzetten om het fort van Duffel uit te bouwen tot de zuidelijke toegangspoort van de fortengordel rond Antwerpen.”