De tweede zondag van september staat Vlaanderen al 23 jaar lang in het teken van de Open Monumentendag. Dankzij de goede samenwerking van verschillende Duffelse verenigingen, organisaties en enthousiastelingen kan Duffel ook dit jaar uitpakken met een sterk programma. Op zondag 11 september kan het publiek hier deelnemen aan een gevarieerd en dagvullend aanbod aan opengestelde monumenten en activiteiten. Deze keer staat het erfgoed centraal dat te maken heeft met ‘Conflict’.
“Het jaarthema is Duffel op het lijf geschreven. Met ‘Conflict’ als leidraad is het schier onmogelijk om aan het Duffelse oorlogsverleden voorbij te gaan. De Eerste Wereldoorlog trok een spoor van vernieling door ons Netedorp”, aldus schepen van monumentenzorg, heemkunde en musea Patrik Van Herck. “De ravage in onze gemeente was te vergelijken met de verwoestingen in Ieper en de Westhoek. De Tweede Wereldoorlog was op materieel gebied minder verwoestend dan ’14-’18, maar ook deze wereldbrand liet Duffel niet ongemoeid. Er was de Duitse doortocht in mei ’40, de aanhouding van verzetslieden, het neerhalen van geallieerde vliegtuigen, de inslag van V-bommen. We kunnen met Duffel dan ook een zeer interessant programma aanbieden, voor elk wat wils.”
-
De wandeling ‘Op oorlogspad’ belicht deze tragische episodes uit de geschiedenis. Zondag 11 september kan je driemaal met historicus Dirk Van Engeland op stap door het Duffelse oorlogsverleden. Het ‘oorlogspad’ belicht in het bijzonder acht Duffelse plaatsen die door één van beide wereldoorlogen werden getekend. Tijdens de wandeltocht krijgen de deelnemers zowel het feitenrelaas als het verhaal van een oorlogsgetuige. ‘Op oorlogspad’ vertrekt om 10.30 uur, 13.30 uur en 16 uur vanuit Kasteel Gevers, Rooienberg 21b.
-
Kasteel Gevers zelf is die dag ook opengesteld. Het is doorlopend open van 10 tot 18 uur. In het museumgedeelte krijg je die dag beelden van en getuigenissen over het oorlogsverleden van het kasteelgebouw. Het publiek kan hier de uitgebreide collectie van Museum ‘Het Gasthuis’ bezoeken, dat hier sedert 5 jaar is ondergebracht. Op het ‘schoon verdiep’ van Kasteel Gevers stellen de drie Duffelse kunstkringen ‘de Pelicaen’, Hondiuskring en Kruidentuin ’t Zijp kunstwerken rond nationale, internationale en lokale conflicten tentoon.
-
Op het programma staat ook een bezoek aan het achterliggende kasteeldomein, sinds 1924 in het bezit van het klooster en nu campus van het psychiatrisch centrum. Samen met een gids ontdekken de deelnemers hoe de site in de loop van de vorige eeuw is getransformeerd en recent is gemoderniseerd. De rondleiding belicht in het bijzonder het conflictgehalte van deze plaats. Enerzijds hebben de twee wereldoorlogen hun stempel gedrukt op de evolutie van de site, anderzijds is de uitbouw van een psychiatrisch centrum in het verleden niet zonder slag of stoot verlopen. Wie daar meer wil over weten, is van harte welkom in Kasteel Gevers. Van daaruit vertrekt zesmaal – om 11, 13, 14, 15, 16 en 17 uur – de wandeling ‘In beslag genomen, het kloosterdomein’.
-
Met ‘Conflict ‘ als invalshoek wordt ook het gemeentehuis opengesteld, maar in dit monument wordt tegelijkertijd de tegenpool ‘verzoening’ aangereikt. Tot 1970 zetelde hier immers ook het vredegerecht van het toenmalige kanton Duffel. In oktober 1914 werd het eerste onderkomen van de rechtbank en de gemeentediensten volledig vernield. Pas in 1928 werd het huidige gemeentehuis voltooid. De historiek van beide raadhuizen wordt op monumentenzondag in beeld gebracht in de schepenzaal.
“In deze ruimte kan je ook opnames bekijken van ‘Conflict en verzoening in beweging’, gebracht door het balletgezelschap pArtair. De hele dag zijn er videobeelden van deze groep, maar de dansers treden ook vijf keer live op in de immense hal van het gemeentehuis. Toch wel iets wepciaals en zeker de moeite waard (11, 13, 14, 15 en 16 uur). Een aanrader is eveneens het torenbezoek. Uitzonderlijk wordt één hoektoren van het gemeentehuis opengesteld. Je kan die op geregelde tijdstippen met gids Wout Geerings bezoeken”, besluit schepen Van Herck. (11.30, 12.30, 13.30, 14.30, 15.30, 16.30 en 17.30 uur).
Het volledige programma van de Duffelse Open Monumentendag is opgenomen in een fraaie intergemeentelijke brochure (Duffel-Bonheiden-Putte-Sint-Katelijne-Waver). Deze is verkrijgbaar in de bib, het museum en het gemeentehuis. Ze is ook digitaal in te kijken via de website http://www.duffel.be/