Deze week stonden de nacht- en telefoonwinkels weer in de belangstelling door de aankondiging dat de stad Leuven een taks invoert voor de nacht- en telefoonwinkels. Men hoopt op deze manier een einde te stellen aan de wildgroei van zulke handelszaken en de overlast die deze winkels zouden veroorzaken. In Mechelen bestond in het verleden een zelfde regeling, maar sinds deze werd afgeschaft en vervangen door een nieuwe reglementering kunnen we pas echt spreken van een verbetering van de situatie. Schepen Salmi (Onafhankelijke) stelt zich dan ook vragen bij de aanpak, die enkel van financiële aard is, van vele steden en gemeenten.
Schepen voor preventie Ali Salmi: “De stad Mechelen voert sinds enige tijd een duidelijk beleid inzake nacht- en telefoonwinkels i.p.v. de vroegere financiële benadering. Het stadsbestuur beschikt sinds 2008/2009 over heel wat instrumenten om toe te zien op de kwaliteit en de spreiding van de nacht- en telefoonwinkels op haar grondgebied. De wetgever heeft de lokale besturen namelijk meer wettelijke mogelijkheden gegeven om sturend op te treden. In Mechelen hebben we deze mogelijkheden maximaal aangewend om een positief beleid te ontwikkelen.”
Tot 2008 bestond het beleid in Mechelen uit doorgedreven politiecontroles inzake overlast, zwartwerk, het naleven van de wet op de handelspraktijken en het respecteren van de openingstijden. Daarnaast bestonden er ook zware financiële maatregelen. Zo diende iemand die een nacht- of telefoonwinkel wou beginnen in Mechelen een startbelasting van € 6000 te betalen en een jaarlijkse belasting van 1500 euro. Dezelfde maatregelen dus als Leuven nu invoert en die in vele andere steden van kracht zijn. Er zijn zelfs gemeenten met meer dan 10.000 euro startbelasting.
“Die startbelasting werd, op mijn voorstel, afgeschaft. Op basis van de nieuwe bepalingen in de ABP (de Algemene Bestuurlijke Politieverordening) moeten toekomstige uitbaters nu eerst een vestigingsvergunning aanvragen. Op basis van de ruimtelijke ligging en de sociale draagkracht van de buurt zal het College van Burgemeester en Schepenen deze vergunning wel of niet goedkeuren. Een nieuwe nacht- of telefoonwinkel binnen de stadsring mag niet op minder dan 400m van een reeds bestaande winkel van dat type gelegen zijn. Buiten de stadsring wordt dat 500m.” aldus Ali Salmi.
Eens in het bezit van de vestigingsvergunning dient men een uitbatingsvergunning aan te vragen. Deze wordt uitgereikt door de Burgemeester, na bespreking op het schepencollege en op basis van een uitgebreid administratief onderzoek door de dienst Lokale Economie. Dit onderzoek houdt rekening met brandveiligheid, financiële toestand, stedenbouwkundige regels, een moraliteitsonderzoek en de vereisten inzake hygiëne. Wie met alles in orde is bekomt een uitbatingsvergunning van onbepaalde duur. Bij overtredingen kan een administratieve boete tot 250 euro worden opgelegd en kan de Burgemeester de tijdelijke of definitieve administratieve sluiting bevelen, wat wil zeggen dat de uitbatingsvergunning geschorst, hetzij ingetrokken wordt.
Schepen Salmi: “Als we de situatie tussen 2006 en nu vergelijken merken we dat sinds de afschaffing van de zware taksen en invoering van de nieuwe reglementering het aantal nacht- en telefoonwinkels gedaald is van 37 naar 22. Er zijn dus zeker geen zware taksen nodig om er voor te zorgen dat het aantal winkels afneemt en de overlast beperkt wordt. Integendeel, door het invoeren van zware taksen straft men enkel de mensen die op een eerlijke en kwaliteitsvolle manier een handelszaak willen uitbaten. Malafide personen laten zich niet tegenhouden door een belasting van 6.000 euro. Enkel door een doorgedreven kwaliteitscontrole en een goede verstandhouding met deze handelaars kan men eventuele criminele activiteiten binnen deze winkels voorkomen.”
Naast de vestiging- en uitbatingsvergunning gelden nog andere regels voor deze handelszaken. De ABP bepaalt dat nachtwinkels geopend mogen zijn tussen 18u en 7u en telefoonwinkels tussen 7u en 22u. Vroeger moesten de telefoonwinkels dicht om 20u, maar we weten allemaal dat er vooral na 20u internationaal gebeld wordt. Er wordt ook vastgelegd dat de opschriften van beide soorten handelszaken in het Nederlands dienen te zijn opgesteld.
Schepen Ali Salmi:”Omdat we ervan overtuigd zijn dat de meerderheid van de uitbaters deze doelstellingen mee steunen werd ook een charter en bijhorend kwaliteitslabel opgesteld. In het charter worden de bepalingen uit de ABP en alle andere van toepassing zijnde wettelijke bepalingen aangehaald, zoals het verbod op verkoop van alcohol aan minderjarigen. Daarnaast wordt van de uitbaters het engagement gevraagd om de nodige inspanningen te doen ter voorkoming van alle vormen van overlast. In ruil zal het stadsbestuur aan de uitbaters die aan deze voorwaarden voldoen een kwaliteitslabel toekennen, gekoppeld aan een toelage van 1500 euro. Het College heeft vandaag – na positief advies van de dienst economie en de politie – de 4e toelage toegekend aan een nachtwinkel.”
De toelage is gelijk aan de jaarlijkse belasting op nacht- en telefoonwinkels. Het behouden van die jaarlijkse belasting is een bewuste keuze geweest! Op die manier worden de eigenaars van deze handelszaken gestimuleerd om er alles aan te doen om in orde te zijn met alle reglementeringen en afspraken en ze dus willen investeren in de uitbouw van een kwaliteitsvolle handelszaak.
“We verwachten dat de uitbaters, zoals andere handelaars, zich aan de spelregels houden. We hebben de uitbaters voldoende gesensibiliseerd om alle verplichtingen na te komen. We blijven waakzaam en zullen controles blijven uitvoeren. De voorbije 2 jaar zijn er haast geen inbreuken vastgesteld. Via deze maatregelen kunnen we de handelszaken die zich niet houden aan de spelregels aanpakken. Ik ben er echter zeker van dat de grote meerderheid van de nacht- en telefoonwinkels in Mechelen uitgebaat worden door goedbedoelende mensen, die hard werken om hun gezinnen te onderhouden. We trachten via deze manier van werken het negatieve imago van de winkels om te zetten in een positief imago, want in de praktijk stel ik vast dat bijna iedereen een beroep doet op deze winkels.” aldus Ali Salmi.