Nadat de termijn twee keer kon verlengd worden, sluit het opvangcentrum van Rode Kruis-Vlaanderen op de Zwartzustersvest in Mechelen nu definitief de deuren. Het gebouw wordt binnenkort gesloopt voor de realisatie van een nieuwe zorgcampus van Zorgbedrijf Rivierenland. De laatste bewoners zijn vorige week verhuisd naar een nieuw opvangcentrum van Rode Kruis-Vlaanderen in Boom. Mechelen blijft ook de komende tijd vluchtelingen opvangen, onder meer in het nooddorp aan de Nekker en bij mensen thuis.
Schepen van sociale zaken en welzijn, Gabriella De Francesco, blikt terug: “Het is ongelooflijk straf wat we hier de afgelopen jaren verwezenlijkt hebben. Maar er waren ongetwijfeld ook moeilijke momenten. Sommige bewoners kregen goed nieuws en perspectief op een nieuwe toekomst. Voor anderen was Mechelen slechts een dankbare tussenstop, waar minstens voor een tijdje rust en geborgenheid werd gevonden. Ik ben dankbaar voor iedereen die onze bewoners heeft gesteund in de afgelopen periode. Mechelen zal zich ook de komende jaren verder blijven inzetten als solidaire stad waar vluchtelingen een warme thuis vinden.”
“De hele verhuisoperatie is vlekkeloos verlopen, al voelt het voor ons allemaal toch een beetje raar om na drie jaar de deuren definitief te sluiten. Vandaag overheerst vooral een gevoel van dankbaarheid en trots”, zegt André Bockstal van Rode Kruis-Vlaanderen. Hij was centrummanager in Mechelen en keert terug naar het opvangcentrum te Lint. “Wij willen graag benadrukken hoe goed de samenwerking met de stad Mechelen en met andere partnerorganisaties is verlopen. Hoe iedereen van bij de start tot aan de sluiting op een inclusieve, open manier meegebouwd heeft aan het verhaal dat wij schreven met het opvangcentrum.”
Wie verbleef er?
In drie jaar tijd ontving het centrum 687 verzoekers om internationale bescherming. 48,7% waren alleenstaande mannen en niet-begeleide minderjarige vluchtelingen, 3,6% waren alleenstaande vrouwen en 47,7% waren personen in gezinsverband. Er verbleven 59 nationaliteiten in het centrum. De meesten kwamen uit Afghanistan (19%), vervolgens Palestina (12%) en dan Syrië (10%).
De gemiddelde verblijfsduur van de bewoners bedroeg bijna één jaar, maar varieerde erg van persoon tot persoon. Bijna twee derde van de bewoners (62%) verbleef minder dan één jaar in het centrum – sommigen zelfs maar enkele dagen. Eén derde (35%) woonde tussen één en drie jaar in het centrum en 24 mensen zaten (bijna) de volle drie jaar in het centrum.
Eén van de bewoners was de 24-jarige Paola. Zij vluchtte weg uit haar thuisland Venezuela en kwam twee jaar geleden in Mechelen aan, op zoek naar een veilige plek om te leven, een plek om gewoon gelukkig te zijn. In Mechelen ging ze graag ijsschaatsen, zwemmen in de Nekkerpool of wandelen in het Vrijbroekpark. Een andere oud-bewoner, Mahyar, die ondertussen een vaste verblijfplaats heeft in Mechelen, tekende haar verhaal op in een korte video ‘Paola’s story’, die te vinden is op de Facebookpagina van de stad: https://fb.watch/cQQEQJYkgd/
Geen eindpunt
Het verhaal stopt hier natuurlijk niet. Stad Mechelen en Rode Kruis-Vlaanderen blijven de komende tijd samenwerken om opvang te bieden aan mensen op de vlucht. Het nooddorp op de grindparking van de Nekker is ondertussen bijna klaar en verwelkomt binnenkort ruim 650 vluchtelingen vanuit Oekraïne. Naast huisvesting zorgt stad Mechelen ook hier weer voor activiteiten, onderwijskansen en taallessen, toeleiding naar psychologische en medische begeleiding enzovoort.
“Doorheen de jaren hebben we in Mechelen een ruime expertise opgebouwd en zien we het als onze plicht om vluchtelingen een thuis te geven. In 2016 deden we dat met veel overtuiging, net zoals in 2019 en nu in 2022 als gevolg van de oorlog in Oekraïne. Fedasil kan ook in de jaren die komen blijven rekenen op de Mechelse solidariteit. Als er zich opnieuw een vraag aandient voor collectieve opvang, zullen we opnieuw onze verantwoordelijkheid nemen”, besluit schepen Gabriella De Francesco.