Vandaag heeft het stadsbestuur een meerjarige subsidieovereenkomst ondertekend met de Vlaamse overheid voor de restauratie van de historische kerken in Mechelen. De komende jaren zal volop geïnvesteerd worden, te beginnen met de Sint-Pieterskerk aan de Veemarkt. “Wij zijn de eerste stad die de garantie krijgt dat we tot 2016 de kerken kunnen restaureren met Vlaamse subsidies. Het is geen toeval dat Mechelen werd uitgekozen: onze binnenstad heeft met 8 eeuwenoude kerken de grootste concentratie van beschermde kerken in heel Vlaanderen. Dit is een historische overeenkomst die de uitstraling van het historische centrum de komende jaren nog meer zal vergroten”, zegt schepen van Monumentenzorg Karel Geys (sp.a).
De Vlaamse regering beschouwt deze eerste meerjarige subsidieovereenkomst als een belangrijk pilootproject. Mechelen krijgt deze primeur omwille van de aanwezigheid van de vier gotische en vier barokke kerken in het centrum, gebouwd tussen de 13de en 17de eeuw. “We hebben het geluk dat we over een prachtig historisch centrum beschikken met een middeleeuwse stadsstructuur en heel wat uitzonderlijk bouwkundig erfgoed. Dit moeten we koesteren en bewaren voor de komende generaties. De historisch-culturele waarde overstijgt het lokale belang en het toeristisch potentieel is niet te onderschatten, vandaar dat de Vlaamse regering in Mechelen wil investeren. Het restaureren van beschermde monumenten zoals deze kerken, draagt ook bij tot de algemene verfraaiing van de binnenstad”, aldus Karel Geys. De 8 kerken zijn het architecturale parels, zowel wat hun exterieur als wat hun interieur betreft. De warme kleur van de Vlaamse zandige kalksteen is kenmerkend. Daarnaast bieden ze onderdak aan een rijk cultureel patrimonium waaronder unieke muurschilderingen, kunstschatten van Pieter Paul Rubens en de barokke beeldhouwwerken van Lucas Fayd’herbe.
Vlaams minister Geert Bourgeois was begin 2010 aanwezig bij de inhuldiging van de gerestaureerde Onze-Lieve-Vrouw-over-de-Dijlekerk. Schepen Karel Geys sprak hem toen aan over de mogelijkheid om te komen tot structurele financiering van de restauraties. Tot voor kort moest de stad immers elk restauratiedossier apart indien, een langdurige procedure die planmatig werken op lange termijn bemoeilijkte. Karel Geys: “De Vlaamse overheid keurde het project deze week goed, na bijna twee jaar onderhandelen met de stad. De Vlaamse overheid engageert zich ertoe jaarlijks een bijdrage op haar begroting vast te leggen om de geplande restauratiewerken te ondersteunen met 60%. De stad zal jaarlijks, vanaf 2011 tot 2016, een groot restauratiedossier indienen en zelf ook de nodige budgetten voorzien om de werken voor 20% te financieren, naast de noodzakelijke onderzoeken, erelonen en eventuele prijsherzieningen. Het gevolg is dat we de noodzakelijke restauraties van deze vijf kerken, versneld kunnen voltooien terwijl dit normaal tientallen jaren zou kunnen duren.” Ook de provincie Antwerpen zal een bijdrage van 20% leveren.
Vanaf 2007 heeft de stad de dienst Monumentenzorg sterk uitgebouwd. Naast de oorspronkelijke adviserende taken, neemt de dienst sinds enkele jaren ook het beheer van de restauratieprojecten van de beschermde kerken en andere monumenten op zich. “Met deze uitbreiding van het takenpakket hebben we een integraal monumentenbeleid mogelijk gemaakt. In de loop der jaren is onze aanpak ook steeds wetenschappelijker geworden, met vooronderzoeken om de juiste restauratieopties te bepalen. De professionele werking van de dienst Monumentenzorg is ook één van de redenen waarom de Vlaamse regering deze subsidies op lange termijn toekent aan Mechelen. Onze aanpak werpt duidelijk vruchten af en de ondertekening van deze overeenkomst is dan ook tegelijkertijd een mooie beloning van het reeds geleverde werk en de start van een nieuw verhaal met de restauratie van 5 kerken”, besluit Karel Geys. De eerste kerk die aan de beurt komt, is de Sint-Pieterskerk. Voor de restauratie van het schip, de glasramen en het koor voorziet de Vlaamse overheid een premie van anderhalf miljoen euro. De stad zal de werken in 2012 aanbesteden.
Volgende restauratiewerken zijn in deze meerjarige planning opgenomen:
2011: Restauratie van de binnenschil en de glasramen van de Sint-Petrus en – Pauluskerk.
2012: Restauratie van de binnenschil en de glasramen van de Onze-Lieve-Vrouw-Van-Hanswijkkerk.
2013: Voltooiing buitenrestauratie van de Sint-Alexius en –Catharinakerk (Begijnhofkerk)
2014: Restauratie van de binnenschil en het dakgebinte van de Sint-Jan-Baptist en – Evangelistkerk
2015: Restauratie van de binnenschil van de Sint-Catharinakerk
2016: Restauratie van de binnenschil van de Sint-Alexius en – Catharinakerk