De gemeenschapswachten zijn een vertrouwd beeld geworden in het Mechelse straatbeeld. Tijdens de gemeenteraad van 30 maart 2010 werd de heroriëntering van de dienst gemeenschapswachten goedgekeurd. Naast het schrappen van bepaalde opdrachten en de beperking van de inzet op enkele andere taken, werd ook beslist dat de gemeenschapswachten een vaststellende bevoegdheid zouden krijgen ten aanzien van overtredingen op de algemeen bestuurlijke politieverordening (ABP). De eerste gemeenschapswachten-vaststellers krijgen vandaag hun officiële machtiging en kunnen aan de slag gaan.
“Gemeenschapswachten stellen vaak overtredingen vast, maar konden totnogtoe niet repressief optreden. Door deze machtiging kunnen zijn voortaan ook corrigerend en repressief optreden, vooral in zaken die anders te vaak onbestraft bleven, maar toch prioritair zijn voor het beleid. Ik denk aan sluikstorten. Met onze campagnes Stad om te Zoenen werken we heel fel op preventie en sensibiliseren, maar we willen de zorg voor een proper openbaar domein ook afdwingbaar kunnen maken”, zegt burgemeester Bart Somers (Open Vld).
Schepen voor Preventie Ali Salmi (Onafhankelijke): “De door de gemeenteraad goedgekeurde heroriëntering van de dienst gemeenschapswachten beoogde een meer wijkgerichte werking van de gemeenschapswachten en dit luik werd reeds in praktijk gebracht. Daarnaast krijgen de gemeenschapswachten een beperkte vaststellende bevoegdheid. De voorbereidingen om de gemeenschapswachten hiervoor op te leiden zijn nu achter de rug, waardoor ze vanaf vandaag deze extra taak kunnen uitoefenen. “
Via het toekennen van een beperkte vaststellende bevoegdheid willen we de normstelling ten overstaan van een welbepaald aantal inbreuken op de ABP verhogen. Aangezien gemeenschapswachten niet het beschermde statuut van risicoberoep hebben, geen wapen of andere verweermiddelen mogen dragen en geen identificatie documenten kunnen opeisen, was het aangewezen dat de vaststellende bevoegdheid zich richtte naar inbreuken waar er geen rechtstreeks contact is met de overtreder. In eerste instantie wordt gefocust op inbreuken tegen de openbare netheid, omdat dit voor heel wat wrevel zorgt bij de Mechelaar.
We willen zoveel als mogelijk alle gemeenschapswachten gelijk behandelen. Niet alle gemeenschapswachten krijgen echter deze vaststellende bevoegdheid. Wettelijk kan dit enkel toegekend worden aan de ACTIVA gemeenschapswachten die een diploma hoger secundair bezitten of minstens 5 jaar ervaring hebben indien ze een lager diploma hebben.
Schepen Salmi: ‘Vandaag krijgen de eerste 8 gemeenschapswachten hun nieuwe legitimatiekaarten, waarop de vermelding komt dat deze personen gemachtigd zijn om vaststellingen te doen in het kader van de gemeentelijke administratieve sancties (GAS). In februari 2011 volgden deze gemeenschapswachten een verplichte opleiding van 40u en behaalden zij allen een attest, uitgereikt door de bestuursschool PIVO. In nauwe samenwerking met de stafmedewerker bestuurlijke handhaving en het diensthoofd van de gemeenschapswachten zullen zij vanaf vandaag deze vaststellende bevoegdheid in de praktijk gaan gebruiken.”
Eerder kregen ook al enkele medewerkers van de uitvoeringsdiensten vaststellen bevoegdheid. “Op de gemeenteraad van 30 maart 2010 werden 16 ambtenaren aangeduid tot ambtenaar-vaststeller. Sinds mei vorig jaar kunnen zij vaststellingen doen”, zegt Bart Somers.
Resultaten van hun optreden zijn er nog niet: “Gezien de termijn van de oplegging van een boete tot 6 maanden kan duren zullen we in september een eerste evaluatie kunnen doen”.
“Door de toekenning van deze beperkte vaststellende bevoegdheid kunnen we de gemeenschapswachten nog beter en efficiënter inzetten in ons Mechels preventie- en veiligheidsbeleid. Ook de lokale politie staat zeer positief t.o.v. de machtiging van de gemeenschapswachten in het kader van de GAS. Deze bijkomende ‘vaststellers’ geven samen met het werk van de lokale politie een duidelijk signaal dat het bestrijden van overlast centraal staat.” aldus Ali Salmi.