Smartphones, tablets, laptops, … zijn niet meer weg te denken uit ons leven en dat geldt uiteraard ook voor de stadsorganisatie. Mechelen werkt op verschillende manier aan een duurzaam, eerlijk, circulair en kwaliteit aankoopbeleid, maar dit blijven moeilijke keuzes. Om het engagement van de stad kracht bij te zetten en de problematiek van geplande veroudering aan te kaarten bij hogere overheden tekende, op de dag van de aarde, het ‘Ctrl-Alt-Del’-charter van Catapa.
Fair trade en duurzaamheid zijn sinds lang kernwaarden van de stad. Dat principe wordt ook bij ICT-materiaal doorgetrokken, vertelt schepen van ICT, Slimme stad en Mondiaal beleid Rina Rabau Nkandu: “Zowat alle personeelsleden van de stad hebben laptops, tablets of ander ICT-materiaal nodig. Net zoals andere aankopen, willen we ook hierbij zo duurzaam en eerlijk mogelijke keuzes maken. In onze bestekken zorgen we er voor dat niet enkel prijs een criterium is, maar dat het materiaal ook duurzaam moet zijn. Zo kiezen we standaard voor materiaal met het TCO-duurzaamheidscertificaat. Daarnaast proberen we onze toestellen ook zo lang mogelijk in gebruik te houden. Waar veel bedrijven hun ICT-materiaal na drie jaar vervangen, doen we dit bij de stad pas om de vijf jaar waar mogelijk. Toestellen die vervangen worden, maar nog bruikbaar zijn, krijgen een tweede leven. Een voorbeeld daarvan zijn de leenlaptops die leerlingen ter beschikking krijgen, nadat ze door Deelbaar Mechelen terug op punt gezet werden.”
Ctrl – Alt – Del
Binnen de grenzen van wat op dit moment mogelijk is, probeert de stad zo duurzaam mogelijk om te gaan met ICT-materiaal. Toch is dit niet voldoende en moeten er structurele aanpassingen gebeuren aan de manier waarop de sector werkt of aan de manier waarop dit in regelgeving gegoten wordt. Dat vindt ook Catapa vzw. Catapa is een organisatie die streeft naar een wereld waarin de ontginning van niet-hernieuwbare grondstoffen niet langer nodig is. Eén van de manieren waarop ze dit doen is met het zoeken naar steun bij lokale besturen die het ‘Ctrl-Alt-Del’-charter willen tekenen. Met dit charter willen ze de manier waarop we naar ICT-materiaal kijken resetten en de strijd aangaan met geplande veroudering, door in te zetten op langere levensduur van de onderdelen en de software en op de repareerbaarheid van toestellen.
Met de ondertekening van het charter engageert de stad Mechelen zich om in haar aankoopbeleid duurzame keuzes te maken en in gesprek te gaan met leveranciers om veranderingen op langere termijn te realiseren. Ook het aandringen bij de hogere overheden om dit te faciliteren is een van de elementen van het charter. In de eigen stad ten slotte is het de bedoeling om de herstel- en maakeconomie zichtbaar te maken en groepen en verenigingen die hiermee aan de slag gaan te ondersteunen.
“Met Catapa vzw zijn we verheugd dat Mechelen de eerste Vlaamse stad is die onze campagne tegen geplande veroudering onderschrijft. Het Mechelse stadsbestuur bewijst hiermee dat ze zich bewust is van de problematiek rond niet duurzame ICT-producten. Tegelijk geeft Mechelen het goede voorbeeld door in te zetten op een ethisch ICT-aankoopbeleid en het stimuleren van de hersteleconomie”, David Huylebroeck, bewegingswerker Catapa.
Schepen van duurzaamheid en klimaat Patrick Princen vult aan: “De strijd tegen klimaatopwarming gaat niet alleen over brandstof of rechtstreeks energieverbruik, ook de producten die we kopen spelen een cruciale en vaak minder zichtbare rol. Daarom willen we als stad absolute voortrekkers zijn op het vlak van circulaire economie. Ook voor ICT-producten moeten hergebruik en reparatie de norm worden.”
Schepen Rabau besluit: “Bij ICT denken mensen vooral aan technologie, aan cleane en harde materie, maar het heeft ook een andere kant. De mijnbouw die nodig is voor de productie vraagt zeer veel energie, heeft vaak een grote milieu-impact en gaat gepaard met slechte werkomstandigheden. Onze keuzes en acties hebben een rechtstreekse impact op andere delen van de wereld. Deze schaduwkant van de medaille heeft daardoor een sterke link met ons mondiaal beleid. Met ons engagement willen we ICT-producten inzetten als hefboom. Daarom is de ‘Dag van de Aarde’ ook het ideale moment om dit te doen: digitaliseren kan zonder roofbouw op de planeet te plegen en kan met de juiste keuze net een positieve kracht worden. We kunnen de impact van mijnbouw verminderen, de circulaire economie stimuleren en digitalisering inclusiever maken door de kostprijs te verlagen via langer gebruik, herstel en hergebruik. Ik ben Catapa heel dankbaar voor hun engagement en hoop dat nog heel wat steden en gemeenten hun oproep zullen ondersteunen.”