Mechelen trekt ten strijde tegen verwaarloosde en leegstaande bedrijfsruimtes en handelspanden
Om van Mechelen een nog mooiere stad te maken wil het stadsbestuur de problematiek van leegstand en/of verwaarlozing van handelspanden, bedrijfsruimten en woningen aanpakken. Hiervoor heeft Mechelen belastingreglementen om de betrokken eigenaars aan te zetten iets aan de situatie te doen. Om dit te bekomen past de stad twee reglementen op leegstand en/of verwaarlozing aan.
Heel wat steden en gemeenten worden geconfronteerd met leegstaande winkels en/of verwaarloosde woningen. Mechelen roeit tegen de stroom in en telt als enige centrumstad minder leegstaande handelspanden dan tien jaar geleden. Zelfs tijdens de afgelopen moeilijke maanden, kozen vele retailers voor een fysieke winkel in de stad. Toch wil de stad de leegstand nog verder terugdringen, niet alleen van bedrijfspanden maar ook van woningen.
In eerste instantie gaat het om panden met een oppervlakte groter dan 500 m². Voor handelspanden kleiner dan 500 m², heeft de Vlaamse regering ook een aanpassing van de wetgeving goedgekeurd. Deze aanpassing brengt de stad in december op de gemeenteraad.
Tarieven hoger door indexaanpassing
Maar ook de tarieven van verwaarloosde en leegstaande woningen worden verhoogd omwille van de indexering. Een van de aanpassingen is een indexaanpassing, waardoor de tarieven verhogen met vier procent. Het basisbedrag van de heffing voor bedrijfsgebouwen wordt daardoor verhoogd van € 16,75 naar € 17,42 m² vloeroppervlakte van het bedrijfsgebouw, vermenigvuldigd met het aantal bouwlagen. Het basisbedrag bedraagt minimaal € 4.218. Voor woningen en gebouwen betekent dit eveneens een indexaanpassing van 4%. Mechelen vermoedt dat het de eerste stad in Vlaanderen zal zijn die van deze mogelijkheid gebruikmaakt.
“Om de leegstand nog verder terug te dringen en eigenaars te motiveren om het nodige te doen, passen we het belastingreglement op leegstaande en verwaarloosde bedrijfsruimten aan. Deze aanpassing gaat vanaf 1 januari in. Het blijft de bedoeling om eigenaars eerst te stimuleren, ondersteunen en te activeren. Een sanctie of belasting dient als stok achter de deur”, legt Koen Anciaux, de schepen van Financiën uit.
“We willen langdurige leegstand en/of verwaarlozing voorkomen door een combinatie van preventief en begeleidend optreden enerzijds en sanctionerend optreden anderzijds. Eigenaars met een constructief plan worden ondersteund en begeleid. Eigenaars die leegstand laten aanslepen worden gesanctioneerd. We passen het belastingreglement aan met als doel dat er zo veel mogelijk bedrijfsgebouwen of woningen van goede kwaliteit effectief worden gebruikt”, aldus Greet Geypen, schepen van Economie.
Termijn leegstand kernwinkelgebied ingekort
Leegstand in het kernwinkelgebied heeft een veel grotere impact op het economisch weefsel van de binnenstad, aangezien de centrale liggen en de grotere zichtbaarheid. Momenteel worden winkelpanden en bedrijfsruimtes pas na een jaar opgenomen in het leegstandsregister. Voor woningen is een termijn van 12 opeenvolgende maanden aannemelijk. Maar voor handelspanden is deze termijn op sommige plaatsen te lang, dus wordt de termijn teruggebracht naar 6 maanden.
Schepen Greet Geypen kaartte eind vorig jaar dit probleem aan bij het kabinet van de bevoegde minister. Eind oktober werd dit voorstel goedgekeurd op de ministerraad van de Vlaamse regering.
“Doordat een pand eerst 12 opeenvolgende maanden leeg moet staan vooraleer het wordt opgenomen in het leegstandregister, gaat kostbare tijd verloren. Intussen blijft de winkelruimte leegstaan. Nochtans moet leegstand snel in de kiem gesmoord worden omdat het haaks staat op een gezellige winkelbeleving. In het algemeen belang en om het commercieel karakter te behouden, brengen we de termijn voor leegstaande winkelpanden en bedrijfsruimtes in het kernwinkelgebied, terug naar zes maanden. Leegstand heeft hier niks te maken met de dynamiek van vraag en aanbod. Het zijn vooral de soms te hoge huurprijzen, die maken dat een pand leeg blijft staan”, aldus Greet Geypen.
Geen vrijstelling meer voor beschermde monumenten
Tot op heden werd er een vrijstelling voor vijf jaar verleend voor bedrijfsgebouwen die beschermd waren als monument. ‘Het was voldoende dat de eigenaar een attest kon voorleggen met de vermelding dat het bedrijfsgebouw in de bestaande toestand bewaard mocht blijven. Deze vrijstelling kon vijfjaarlijks hernieuwd worden wanneer het attest van de bevoegde overheid werd voorgelegd. Daar maken we nu komaf mee. Naar analogie met het belastingreglement op leegstaande woningen en gebouwen, wordt deze vrijstelling geschrapt”, aldus schepen Anciaux.
De termijn voor de leegstandsbelasting voor woningen blijft ongewijzigd en treedt zoals gebruikelijk na 12 opeenvolgende maanden in werking.
De stad voorziet twee keer per jaar een periode, waarin bedrijfsbezoeken uitgevoerd worden met het oog op mogelijke leegstand. Bij vaststelling van leegstand wordt er door de stad aangeboden te helpen en te ondersteunen waar mogelijk en wenselijk zoals bijvoorbeeld bij juridische of technische aspecten zoals vergunningen.