De aanpak van intrafamiliale conflicten is een prioritair aandachtspunt in Mechelen. De werking van het Family Justice Center (FJC) is in deze context uiterst belangrijk. Als gevolg van de coronamaatregelen vreesden vele experten en professionals echter voor een stijging van het aantal conflicten in het gezin, waarbij het soms komt tot een escalatie van geweld. Daarom investeert de Vlaamse Overheid in een extra casusregisseur die moet zorgen voor bijkomende man- en vrouwkracht bij de aanpak van intrafamiliaal geweld en kindermishandeling.
De aandacht voor de aanpak van intrafamiliaal geweld was reeds voor de coronacrisis een absolute beleidsprioriteit voor het Mechelse stadsbestuur. “We zijn dan ook heel tevreden dat er verder geïnvesteerd wordt in de werking van het FJC. Het belang is immers groot, zeker in de huidige omstandigheden waarin we helaas een stijging van het aantal aanmeldingen zien,” legt burgemeester Alexander Vandersmissen uit. Bij de politie blijft het aantal tussenkomsten dan weer ongeveer op hetzelfde peil als vorig jaar. De voorbije maand (14 maart tot 14 april 2020) noteerden we tot dusver 241 meldingen van intrafamiliaal geweld (incl. inbreuken op het hoede- en bezoekrecht). In dezelfde periode vorig jaar waren er dat 258. “Dat is niet onlogisch. Integendeel, het illustreert precies de meerwaarde van het FJC. Het feit het aantal meldingen daar wel stijgt, toont ook aan dat de meldingsbereidheid groter wordt en intrafamiliale conflicten minder onder de radar blijven”, legt Vandersmissen uit.
26 nieuwe dossiers
Het aantal aanmeldingen bij FJC is sinds de lockdownmaatregelen effectief dan ook meer dan verdubbeld. De laatste maand werden er bij het FJC 17 nieuwe dossiers aangemeld, tegenover 8 nieuwe meldingen in de eerste maanden van 2020. Sinds 13 maart werden al 26 dossiers opgestart. Het gaat om nieuwe aanmeldingen, met name om gezinnen die nog geen traject bij het Family Justice Centre hadden.
“Het is een methodiek van een integrale samenwerking waarbij politie, OCMW’s, huisartsen en Kind & Gezin uit de hele regio Mechelen de weg vinden naar het FJC. Op die manier houden we de vinger aan de pols van het fenomeen van familiaal geweld en hebben we scherp in beeld op wat er zich anders verdoken afspeelt achter sommige gevels in onze stad”, zegt schepen van Preventie Abdrahman Labsir.
De FJC-werking sluit nauw aan bij de partners uit de 1ste lijn die signalen van intrafamiliaal geweld opvangen. “Het FJC speelt vervolgens kort op de bal met een outreachende en aanklampende aanpak. Gezinnen die niet zelf de stap naar hulpverlening zetten, worden door de casusregisseur gecontacteerd. Hij of zij maakt samen met het gezin een plan van aanpak op met oog voor alle gezinsleden. De casusregisseur brengt ook de aanverwante of onderliggende risicofactoren in beeld”, zegt schepen van Sociaal Beleid en Welzijn Gabriella De Francesco.
Cijfers
De samenwerking rond intrafamiliaal geweld met alle FJC-partners op het terrein (parket, politie, justitiehuis, hulp- en dienstverlening, lokaal bestuur en Vlaamse overheid) is gestart op 23 mei 2017. Het FJC bereikt heel veel gezinnen die voorheen onder de radar bleven en de stap naar hulpverlening niet zouden zetten. Dat blijkt uit de cijfers: in 2018 en 2019 vonden ongeveer 150 gezinnen (jaarlijks) in Mechelen de weg naar het FJC. Sinds 2020 zijn dat al 140 gezinnen.
Het gaat om een 400-tal gezinnen met een gematigd risico op geweld. Hier wordt vooral verkennend gewerkt en worden gezinnen gemotiveerd om de stap te zetten naar hulpverlening. Een 80-tal gezinnen vertoonden een hoog risico op geweld. Hierbij werd een samenwerking opgezet tussen het justitieel traject en de hulpverlening.
Vlaamse overheid investeert
De stad Mechelen en de Vlaamse overheid zetten gezamenlijk hun schouders onder de verdere uitbouw van het FJC. Vlaams minister van Justitie en Handhaving, Omgeving, Energie en Toerisme Zuhal Demir investeert extra in de versterking van het Family Justice Center in Mechelen: “Door een extra casusregisseur aan te werven zorgen we voor voldoende man- en vrouwkracht voor de ketenaanpak van intrafamiliaal geweld en kindermishandeling”.
“De casusregisseurs zijn de schakel tussen de cliënten en de diensten en bewaken de samenwerking tussen de betrokken diensten” zegt Karine Moykens, secretaris-generaal van het Departement Welzijn, Volksgezondheid en Gezin. “De ketenaanpak, als methodiek om samen te werken in hoogrisico- en multiprobleemsituaties werd geïntegreerd in het FJC. De coördinatie van de Family Justice Centers maakt deel uit van de afdeling Justitiehuizen van het departement WVG.”