Op zondag 12 september is het voor de 33e keer Open Monumentendag, en ook deze keer pakt Mechelen uit met fascinerende trekpleisters om er een topdag van te maken voor wie van erfgoed, geschiedenis en architectuur houdt. Het thema van dit jaar is Inclusie. Daarnaast is er ook aandacht voor het Europees jaar van het spoor en de groene rand.
“De deuren van veel monumenten staan dit jaar weer wagenwijd open en dat mede dankzij onze vrijwilligers. Het gaat om 19 locaties, verspreid over de hele stad, waaronder de woning van Sjarabang, het vroegere klooster Cadix en de nieuwe stadsbioscoop Lumiere, maar ook in de groene rand zoals Walem, Leest en Hombeek zijn er bezienswaardigheden die een bezoek waard zijn”, zegt schepen van Monumenten Koen Anciaux. “Dit jaar besteden we extra aandacht aan de Mechelse groene rand. Daarnaast focussen we op de jaarthema’s inclusie en het spoor.”
Mechelse inclusie
Het thema van deze editie van de Open Monumentendag is inclusie. Zo kan men onder andere terecht in het Groot Begijnhof in de 17de-eeuwse woning waar Sjarabang is gevestigd. Iedereen krijgt hier de kans geeft om zich creatief uit te leven. “Dankzij een samenwerking met Buitengewoon Meedoen en de Mechelse adviesraad voor personen met een beperking verweefden verschillende verenigingen inclusieve activiteiten in ons Mechelse programma. Op deze manier hebben we ons doelgroep verbreed en genieten er dit jaar nog meer mensen van alle monumenten die er in Mechelen te zien zijn”, zegt de schepen van monumenten.
In het vroegere klooster Cadix verzorgt het Luisterend Oog optredens in Vlaamse Gebarentaal. In de Oude Stadsfeestzaal, waar binnenkort stadsbioscoop Lumière de deuren opent, gaan er twee dementievriendelijke rondleidingen door. In Het Predikheren kan men terecht voor een talenspel in braille en handalfabet van Willekom. In het Schepenhuis is er een installatie ON(be)GRIJPBAAR van de vzw Ommezien en keramiste Marika Vansant te zien. In de Verhalenbus op het Ontvoeringsplein worden er persoonlijke verhalen verteld over migratie.
Het Europees jaar van het spoor
Ook is er aandacht voor het Europees jaar van het spoor. Hiervoor kan men onder meer terecht in het pas gerestaureerde Nekkerspoelstation, sinds kort de nieuwe thuis van de Mechelse uitgeverij Baeckens Books. Vlakbij het hoofdstation is een bezoek mogelijk aan twee vroegere fabrieken, die een nieuwe toekomst te wachten staat. De komende jaren worden namelijk de sites van Inofer en Trap omgevormd tot een groene stadswijk. Het aanwezige monumentale erfgoed speelt een centrale rol in deze ontwikkeling.
Daarnaast is er aandacht voor de vroegere site van Sint-Maartenziekenhuis in de Leopoldstraat waar een nieuwe gevarieerd stadsbuurt wordt gerealiseerd. Hier wordt ook de stijlvolle 19de-eeuwse hoekwoning met de Willem Rosierstraat opengesteld.
Opengestelde werven
Ook zijn er een aantal werven te bezoeken. In het vroegere klooster Cadix zijn de voorbereidingen aan de gang voor de herbestemming tot elf wooneenheden. Een project met een belangrijk aspect, want de opbrengst uit de verkoop daarvan helpt bij het financieren van het zorgverblijf in de twee aanpalende woningen. Aan de overzijde van de straat, in de Oude Stadsfeestzaal, kan je terecht voor een sneakpeak van de nieuwe stadsbioscoop Lumière Mechelen, die in oktober de deuren opent.
Met de restauratie van de predikherenkerk wordt nu ook het laatste deel van dit vroegere klooster aangepakt. Vanaf de stellingen in en tegen de kerk laten onze gidsen de bezoekers van dichtbij kennismaken met het verloop van deze monumentale restauratie. Men krijgt een idee van de methodes die worden gebruikt bij zo een restauratie.
Uitzonderlijke openstellingen
De Open Monumentendag biedt ook de mogelijkheid om enkele plekken te bezoeken die maar zelden toegankelijk zijn. Zo is er voor het eerst in 30 jaar een gedeelte opengesteld van De Beyaert, het tegenwoordige postkantoor. Ook de zolder van de Sint-Romboutskathedraal is een plek die doorgaans weinig betreden wordt. Vanwege grote belangstelling en weinig bezoekmogelijkheden wordt deze kans voor bezoek dit jaar weer aangeboden.
“We hebben ons monumentale terrein uitgebreid en ons doelpubliek verbreed. We hopen op een succesvolle editie waarbij we zoveel mogelijk mensen bij willen betrekken. We gaan van deze 33ste editie een knaleditie maken”, besluit schepen Koen Anciaux.
Praktisch
Meer info over de Open Monumentendag en het programma is verkrijgbaar via mechelen.be/openmonumentendag
Voor sommige bezoeken moet je (gratis) reserveren bij UiT in Mechelen via uitinmechelen.be
De brochure met boeiende informatie over de opengestelde monumenten en een plannetje is te koop voor € 3 bij UiT in Mechelen (Vleeshouwersstraat 6 – tijdens Open Monumentendag open van 10 tot 16u), Het Predikheren (Goswin de Stassartstraat 88, tijdens Open Monumentendag open van 10 tot 18u) en het Nekkerspoelstation (Ontvoeringsplein 12).