De heraanleg van de Paardenkerkhofstraat houdt rekening met de steeds heter wordende zomers en de lange natte periodes, zoals we nu meemaken. Daarom krijgt de straat een hittebestendig en waterinfiltrerend ontwerp. De inrichting van de straat wordt op die manier toonaangevend naar de toekomst toe, met ruimte voor koelte, groen en ontmoeting. Het ontwerp van de straat komt er na onderzoek van de bewoners en experten om de hittestress duidelijk in kaart te brengen. Daar waar het het meest nodig is wordt de straat onthard en krijgt deze bomen, grote groenvakken, schaduw, verfrissing en geveltuinen.
“De laatste jaren worden we steeds vaker geconfronteerd met aanhoudende periodes van droogte en hitte. Verharde, stedelijke omgevingen met veel beton vangen deze hitte op en verhogen de temperatuur drastisch, ten nadele van de leefbaarheid van de stad. De Paardenkerkhofstraat is een straat daar waar het hitte-eiland het meest prominent aanwezig was in Mechelen. Temperaturen kunnne daar op een warme dag vijf tot acht graden hoger zijn dan elders en blijven ook ’s nacht veel meer aanwezig. We willen dan ook met dit nieuw ontwerp zorgen voor een significante verkoeling door het aanplanten van bomen die schaduw bieden, en zoveel mogelijk ontharden. De heraanleg van de Paardenkerkhofstraat maakt deze straat tot een van de eerste hittebestendige straten van Mechelen, een manier van ontwerpen waar we in de toekomst nog meer gaan op inzetten. Ik hoop dat vele stratenbouwers en stedelijk ontwikkelaars naar deze straat gaan komen kijken.”, aldus schepen van Openbare Werken en Klimaat Patrick Princen.
De straat van de toekomst
Het nieuwe ontwerp van de Paardenkerkhofstraat kwam tot stand na diepgaand onderzoek op verschillende klimaat- en milieuindicatoren, door bewoners en expertengroepen. Dankzij de steun van Vlaanderen konden gezinnen die zich hier vrijwillig voor inschrijven een meettoestel plaatsen om de temperatuur en de luchtvochtigheid te meten. Dit vond plaats in de herfst van 2022 en de zomer van 2023. Ook plaatste de UGent in september 2023 weerstations in de straat om de temperatuur, instraling van de zon, luchtvochtigheid, windsnelheid en neerslag te meten.
Maar ook de bewoners kregen veel inspraak. De organisatie van een bevraging en de bijeenkomst van een focusgroep in maart 2023 gaf inzichten over de manier hoe iedereen de temperatuur in de straat beleefde. Na afronding van het onderzoek was er genoeg data over de hittestress om de ingrepen van het nieuw ontwerp op te gronden.
De Paardenkerkhofstraat is een lange straat, waar in verschillende segmenten verscheidene maatregelen gaan genomen worden. Het segment Grote Nieuwedijkstraat-Vooruitgangstraat wordt een woonerf, met van gevel tot gevel geen niveauverschillen meer. Gevels zonder parkeervakken krijgen grotere groenvakken. Daar waar nu parkeervakken zijn komen grasbetontegels, die ook zorgen voor nog steeds voldoende waterinfiltratie. Parkeervakken voor elektrische auto’s krijgen laadpalen. Naast de plantvakken komt een verhoogde rand zodat niemand door de plantvakken kan rijden.
In het segment Vooruitgangstraat-Welvaartstraat wordt op vraag van de bewoners zoveel mogelijk ingezet op de ontharding van het plein. De voorste dakhelften worden afgekoppeld en afgeleid naar een collectieve regenwaterput, toegankelijk voor iedereen. Tijdens warme dagen kan deze zelfs dienen als speelelement voor kinderen. De bestaande paaltjes worden verplaatst naar het midden van het plein.
Het segment Welvaartstraat-Boerenkrijgstraat wordt opgedeeld in twee delen. Het deel tussen de Welvaartstraat en de Papenhofdreef wordt een woonerf met enkelrichtingsverkeer, zoals in het eerste deel van de straat. Ook hier wordt er ingezet op maximale vergroening en ontharding, volgens dezelfde principe. Het tweede deel tussen de Papenhofdreef en de Boerenkrijgstraat blijft dubbelrichting, met afgescheiden parkeervakken en verhoogde voetpaden. De parkeerstroken hier krijgen kasseien met open voegen, die ook voorzien in maximale waterinfiltratie.
“Gisteren werd het ontwerp voorgesteld op de bewonersvergadering en daar hing een positieve, constructieve sfeer.”, zegt schepen voor mobiliteit Alexander Vandersmissen. “Er waren vragen over extra laadinfrastructuur, parkeervakken en fietsboxen, deze worden verder onderzocht. Maar iedereen kijkt uit naar het eindresultaat. Tijdens de werken beperken we de hinder zoveel mogelijk, de zijstraten van de Paardenkerkhofstraat worden dubbelrichting. Let goed op de signalisatie tijdens de werken.”, concludeert de schepen.
“We willen met deze heraanleg terug koelte, schaduw en ruimte voor ontmoeting in deze straat krijgen. Een straat waar het aangenaam vertoeven is, die als groen lint de verschillende parken van Nekkerspoel verbindt.”, besluit Princen.
In het nieuwe ontwerp is niet overal meer plaats voor een tegeltuin vlak tegen de gevel. Wel zijn sommige geveltuinen groter geworden. Bewoners die een aanvraag voor een tegeltuin hebben ingediend worden gecontacteerd om te kijken wat de mogelijkheden zijn. De werken starten begin april en oplevering staat gepland midden 2025.