Het plan bevat maatregelen en acties die de mobiliteit in de regio tussen Bornem en Heist-op-den-Berg moeten verbeteren en verduurzamen. Het doel is om tegen 2030 minstens 50% van de verplaatsingen te laten verlopen met de fiets, het openbaar vervoer en deelmobiliteit.
Daarnaast voorziet het plan maatregelen om de verkeersveiligheid te verbeteren en de mobiliteit inclusiever te maken. “Dit is een sterk en ambitieus plan dat we in de voorbije 4 jaar samen met de twaalf gemeenten, de Vlaamse overheid en stakeholders binnen onze regio hebben
geschreven,” zegt Saadet Gülhan, politiek voorzitter van vervoerregio Mechelen. “Het is het sluitstuk van een intensief traject waarin ook adviesraden, belangenverenigingen en andere groepen een inbreng hebben gehad.”
Een duurzame, veilige en inclusieve mobiliteit
Vandaag gebeurt ongeveer 60% van de verplaatsingen in vervoerregio Mechelen met de wagen. De maatregelen in het plan moeten dat aandeel tegen 2030 terugbrengen naar 50%, ten voordele van de fiets, deelmobiliteit en het openbaar vervoer. Er zijn ook ingrepen gepland om de verkeersveiligheid te verhogen. Vervoerregio Mechelen gaat voor vision zero: het Europese, federale en Vlaamse doel om tegen 2050 geen verkeersdoden en zwaargewonden meer te hebben. “Het plan zet sterk in op een bijkomend aanbod voor de fiets met nieuwe fietsinfrastructuur, op het openbaar vervoer met nieuwe of versterkte lijnen en op deelmobiliteit, onder meer via de uitrol van Hoppinpunten, waar je vervoermiddelen makkelijk kan combineren, en deelfietsen,” verduidelijkt Frank Leys ambtelijk voorzitter van vervoerregio Mechelen. “We kunnen deze doelstellingen halen als we werken aan gedragsverandering bij de weggebruikers en de koppeling maken met een sterk ruimtelijk beleid.”
Het mobiliteitsplan schenkt ook aandacht aan het logistiek verkeer. Vervoerregio Mechelen is een logistieke draaischijf tussen Antwerpen en Brussel met een sterk uitgebouwd spoornet en waterwegen. Volgens het goedgekeurde plan moet het goederentransport via het spoor en de
binnenvaart tegen 2030 met respectievelijk 60% en 32% omhoog. Frank Leys: “Op expliciete vraag van de gemeenten, besteedt ons plan ook veel aandacht aan inclusiviteit en toegankelijkheid. De mobiliteitsoplossingen in de regio Mechelen zijn er voor iedereen. Vervoersarmoede is een realiteit die we met de acties en maatregelen uit ons plan actief bestrijden.”
Een co-creatief proces met veel partners
Het regionale mobiliteitsplan kwam tot stand in nauwe samenwerking met alle betrokkenen. Sinds eind 2019 werd het plan voorbereid en besproken in meer dan 40 werkgroepsessies met de gemeenten, 23 vervoerregioraden met schepenen en verschillende vervoerregiodagen en -avonden met adviesraden, stakeholders en andere gebruikersgroepen. Finaal liep er ook een openbaar onderzoek waarin verenigingen, burgers en officiële instanties feedback konden geven op het plan. Die adviezen en bezwaren werden allemaal verwerkt.
Ook de verwachte milieueffecten van het regionale mobiliteitsplan werden onderzocht in een MilieueffectenRapport (MER). Het plan voor Mechelen kreeg op dat vlak goede punten, maar ook aandachtpunten voor de verdere en concrete uitvoering van het plan.
Alle betrokken partners – de lokale besturen, het Departement Mobiliteit en Openbare Werken, vervoermaatschappij De Lijn, het Agentschap Wegen en Verkeer, de Vlaamse Waterweg nv, NMBS en Infrabel, de Provincies Antwerpen en Vlaams-Brabant en intercommunale IGEMO – starten vanaf volgend jaar met de uitvoering van het plan. Sommige acties zijn voorzien voor de korte termijn, andere acties, zoals de aanleg van nieuwe infrastructuur, vragen nog studiewerk en starten pas binnen enkele jaren op.
Definitieve beslissing
Na een proces van 4 jaar werd het mobiliteitsplan voor de vervoerregio Mechelen vandaag goedgekeurd door de vervoerregioraad. Dat werd in het Cultuurcentrum Ter Dilft in Bornem gevierd met taart. Het plan wordt overhandigd aan Vlaams minister van Mobiliteit en Openbare Werken Lydia Peeters. Finaal moet zij het plan goedkeuren, net zoals voor de 14 andere vervoerregio’s.
Mobiliteit stopt niet aan de gemeentegrenzen
Vervoerregio Mechelen bestaat uit 12 gemeenten en telt ruim 300.000 inwoners. De vervoerregio werd opgericht toen het decreet basisbereikbaarheid in werking trad en kadert binnen Hoppin, de nieuwe Vlaamse visie op mobiliteit. Hoppin stimuleert de modal shift en zet in op efficiënter, duurzamer en flexibeler openbaar vervoer voor alle reizigers. Centraal staat combimobiliteit: het combineren van verschillende vervoermiddelen om vlot een bestemming te bereiken. De vervoerregio’s werden opgericht om mobiliteitsuitdagingen via een ruime, regionale benadering aan te pakken, over de gemeentegrenzen heen.