Op 1 januari 2024 is het zover: dan neemt België het stokje van Spanje over als voorzitter van de Raad van de Europese Unie. Een belangrijk moment, want het EU-voorzitterschap valt ons maar om de 13,5 jaar te beurt. Conform de Belgische staatsstructuur zal Vlaanderen – net als de overige gemeenschappen en gewesten – nadrukkelijk een eigen rol opnemen tijdens het EU-voorzitterschap. Om het Vlaamse luik van het EU-voorzitterschap af te trappen, organiseert Vlaanderen een groot en gratis volksfeest in gaststad Mechelen op 6 januari 2024. En dat is niet toevallig.
Een festival voor elke Vlaming
Op 6 januari staat gaststad Mechelen volledig in het teken van de Europese Unie. Op verschillende plaatsen doorheen de Dijlestad komen klassiek en gewaagd, grappig en serieus, vertrouwd en vernieuwend elkaar tegen, en gaan ze naadloos in elkaar over. Circus en dans, poëzie en slam, pop en klassiek en komedie en lezing maken de dienst uit op, in en rond de Mechelse pleinen en gebouwen.
“Met dit festival willen we het EU-voorzitterschap sterker doen leven in de Vlaamse samenleving. De Europese Unie is namelijk geen verhaal dat beperkt blijft tot beleid, instellingen en formele besprekingen, maar iets wat een voelbare, positieve impact heeft op het dagelijkse leven van bijna 6,8 miljoen Vlamingen. Tegelijkertijd zijn het ook die Vlamingen die door hun werk en leven een onmiskenbare impact hebben op Europese innovatie, welvaart en cultuur.
Een groot, toegankelijk volksfeest past perfect binnen de verbindende en vooruitstrevende ambitie die Vlaanderen koestert in Europa. Het Vlaamse programma voor het EU-voorzitterschap laat zich vatten door het letterwoord ‘STER’ dat staat voor slimme concurrentiekracht, twin transitie, eenieder telt en reiken naar partners. Door innovatie en ondernemerschap te ondersteunen, te investeren in groene technologieën en de digitale transformatie te versnellen samen met lokale, Europese en mondiale partners willen we de belangrijkste sociale, ecologische en economische uitdagingen van vandaag en morgen aanpakken. En dit telkens met oog voor sociale inclusie, zelfredzaamheid en gendergelijkheid.
Op Vlaamse schaal brengen we dit al in de praktijk met Flanders Technology & Innovation, het project waarbinnen kenniscentra, privépartners, overheidsactoren en burgers samenkomen en innovatieve oplossingen en technieken uitwerken”, aldus minister-president Jan Jambon.
Een dag vol topacts
Bart Somers, burgemeester van Mechelen: “Ik ben verheugd dat Vlaanderen Mechelen als gaststad voor het openingsevent heeft gekozen. Het is een erkenning van het historisch en actueel gewicht van onze stad in Europa en onze unieke plaats in Vlaanderen.
Het Vlaams-Mechels openingsfeest wordt een dag vol topacts die niet hoeft onder te doen voor de gekende Vlaamse zomerfestivals. De Mechelse binnenstad wordt voor de gelegenheid getransformeerd tot een festivalterrein, met podia op iconische locaties als een overdekte Grote Markt, de Sint-Romboutskathedraal, Lamot, de Ijzerenleen en Cinema Lumière. Mechelen viert Europa in 2024 meer dan ooit met het stadsfestival ‘Construct Europe’, dat de Europese kernwaarden van verbinding, samenwerking en democratische dialoog viert en vanuit Mechelen propageert voor Vlaanderen, Europa en de wereld.”
“6 januari betekent inderdaad ook het startschot van Construct Europe, een groots cultureel en maatschappelijk stadsfestival. Maar liefst negen maanden lang brengt Mechelen Feest samen met ontelbare Mechelse organisaties Europa tot leven, in de vorm van verschillende events,” aldus Kristof Calvo, voorzitter Mechelen Feest. “Voor 6 januari stelden we dan weer samen met curatoren Bart Vanvoorden, artistiek leider van kunstencentrum nona, Cultuurcentrum Mechelen, Vermeylenfonds, Maanrock en De Koer een prachtig dag- en nightlifeprogramma samen.”
Het hoogtepunt vindt plaats bij het vallen van de avond. Met de steun van Vlaanderen brengen Bart Peeters, Coely, Metejoor, Laura Tesoro, Aaron Blommaert, Gunther Neefs en Katnuf bekende nummers zoals je ze nog niet eerder hebt gehoord: onder begeleiding van het orkest van Dirk Brossé. Orkestpop maakt vervolgens plaats voor electrorock van GOOSE en energieke sets van Dr. Lektroluv en Bibi Seck, dankzij Maanrock en De Koer
Dat is lang niet alles. Overdag laten komieken Michael Van Peel, Jan Jaap Van der Wal, Erhan Demirci en Dena Vahdani hun licht schijnen op de EU. Brengen circus- en dansgezelschappen Alexander Vantournhout/Not Standing, Circumstances/Piet Van Dycke, ADM, Grensgeval en Be Flat het nodige spektakel. Beroeren Bart Moeyaert, Maud Vanhauwaert, Alara Adilow, Arno Van Vlierberghe en Hind Eljadid het publiek met poëzie, woordkunst en slam. En leggen bekende professoren en specialisten in Lamot helder uit wat Europa voor ons betekent in al haar facetten. Geïnteresseerden kunnen ook een eerste bezoek brengen aan Gasthuis. Mechelen, Europa van sociaal-culinair ondernemender Seppe Nobels. En ook het Hannah Arendt Instituut zet op haar nieuwe locatie de deuren open voor het publiek, en organiseert het eerste Café Europa.
Bezoekers kunnen daarnaast gratis gaan kijken naar de avant-première van cineast Bas Devos’ Here – met Q&A – in Cinema Lumière, en eveneens gratis een bezoek brengen aan Kunsthal Mechelen/De Garage, het project ‘Elke Naam Telt’ bij Kazerne Dossin en de gloednieuwe expo ‘PlayZone Europa’ in het Speelgoedmuseum.
Publiekscampagne
Het openingsfestival en het inhoudelijke programma worden ondersteund door een publiekscampagne. Waar bekende Vlamingen schitteren op het openingsfestival, richt de publiekscampagne de schijnwerpers op een ander soort BV’s: Buitengewone Vlamingen. Ogenschijnlijk gewone burgers die door ‘gewoon hun werk’ te doen, het buitengewone mogelijk maken.
Zonder dat ze het zelf doorhebben, bouwen Vlaamse onderzoekers, machinisten, dokters, sociaalwerkers, podiumbouwers, scenaristen… elke dag samen aan Europese innovatie, welvaart en cultuur. Door Vlaamse bescheidenheid gaan deze prestaties vaak onopgemerkt voorbij. Daar wil de publiekscampagne verandering in brengen door hun verhalen te vertellen met de nadrukkelijke boodschap met trots en vertrouwen: Zie ons doen!
Relatiegeschenken
De boodschap van de Vlaming die al doende impact heeft op de EU, wordt ook doorgetrokken in de twee relatiegeschenken die speciaal voor het voorzitterschap werden ontworpen. Ze getuigen van Vlaams vakmanschap en technologische vooruitstrevendheid. Zowel het beeldhouwwerk van de hand van Fernand Vanderplancke als het linnen servet van Verilin illustreren de ‘Flandrien’, de Vlaming die doorgaat tot hij zijn doel bereikt. Ze staan voor de doorzettingskracht en de winnaarsmentaliteit van de Vlaming en inspireren de buitenlandse gasten op hun ontdekkingstocht door het prachtige, veelzijdige Vlaanderen.