Om te anticiperen op de stijgende energieprijzen heeft de stad Mechelen een energiebesparingsplan opgemaakt voor de aankomende winter. Het energieverbruik van de stadsgebouwen en in het openbaar domein worden aangepast. Ook wordt er geïnvesteerd en overgeschakeld op nieuwe innovatieve energiebronnen om klaar te zijn voor de toekomst.
De stad is al jaren bezig om het energieverbruik van het eigen patrimonium naar omlaag te brengen en meer klimaatneutrale energie te gebruiken. “Met succes. Daarvoor ontvingen we al in 2020 de Green Leaf Award van duurzaamste stad van Europa. Toch willen we in het licht van de actuele energiecrisis nog meer inspanningen doen om energie te besparen. Voorliggend actieplan is niet enkel een overbrugging voor de komende winter, maar een toekomstplan voor de stad. Als dusdanig is het een eerste pakket meetregelen dat continu verder aangescherpt en uitgebreid kan worden. Het is tegelijk ook een inspiratietool en een call to action naar andere lokale besturen en instellingen”, zegt burgemeester Alexander Vandersmissen.
“Om de kosten en het verbruik op korte termijn terug te dringen, ligt de focus vooral op het verlagen van de temperatuur en het verminderen van het aantal verwarmde ruimtes. Door de stadsgebouwen tot 19°C (3 graden lager dan voorheen) en een uur minder te verwarmen, zal er respectievelijk 21% en 3% bespaard kunnen worden. Het gaat hierbij om stadsgebouwen zoals het Huis van de Mechelaar en het Sociaal Huis”, zegt de schepen van Gebouwen en Eigendommen, Koen Anciaux.
Daarnaast wordt sluipverbruik nog consequenter aangepakt dan al het geval was, denk aan ijskasten, schermen. Waar mogelijk worden gebouwen tijdelijk gesloten. “Zo zal de Zeeridder in de Befferstraat zes maanden gesloten blijven en Lamot tijdens de kerstvakantie de deuren dichthouden”, vult schepen Koen Anciaux aan. Om ervoor te zorgen dat elk personeelslid die op kantoor werkt een plek vindt, wordt gewerkt met reservaties en zullen uitwijkposities voor de diensten voorgesteld worden.
Schepen van Gebouwen en Eigendommen, Koen Anciaux: “We willen ook inzetten op innovatieve projecten op vlak van zonne-energie. Onze gebouwen maximaal aansluiten op warmtenetten of andere gemeenschappelijke voorzieningen. Voor historische gebouwen is dit de belangrijkste tool. Voor de zonnepanelen zullen we het volledig patrimonium benutten, ook de daken van onze monumenten. Daarnaast is het belangrijk om ons personeel te sensibiliseren om bewuster om te gaan met energieverbruik”.
Schepen van Klimaat, Energie en Openbare Werken Patrick Princen legt uit: “In lijn met het Europees noodplan mikken we op een energiebesparing van 15% deze winter, bovenop de structurele inspanningen die we al ettelijke jaren doen. Ook gezien de maatregelen van de federale regering is het belangrijk om als stad naar 19°C te gaan als temperatuur in onze gebouwen. We moeten het goede voorbeeld geven. Bovendien is het ook een keuze om onze prioriteiten als stad verder te kunnen zetten: energiekosten nemen een veel grotere hap uit het budget dan enkele jaren geleden werd ingeschat. Het is dus belangrijk om hierop te besparen, zodat de kwaliteit van de dienstverlening niet in het gedrang komt. Naast de acute maatregelen richten we onze blik vooral op de toekomst. We grijpen de huidige urgentie aan om de omschakeling naar een fossielvrije en kilmaatvriendelijke samenleving te versnellen: nog meer eigen productie via zonnepanelen gekoppeld aan energiedelen en de mogelijkheden uitbouwen om ons verbruik beter te monitoren en sneller bij te sturen. Hoe meer structurele ingrepen we nu kunnen doen, hoe beter we er de komende jaren zullen voor staan.”
Het winterplan 2022 treedt in werking van 17 oktober 2022 tot 17 april 2023. Het verwachte mindergebruik voor gas tijdens deze periode is 21%.
Openbaar domein
Ook op het openbaar domein worden maatregelen genomen, die een versterking zijn van wat al gebeurd. De openbare verlichting wordt gedimd tot 30% of gedoofd waar mogelijk, in samenwerking en in overleg met Fluvius. Hier kan tot 20% op de elektriciteit van openbare verlichting bespaard worden. Ook energievragende elementen op het openbare domein die niet strikt noodzakelijk zijn, worden verminderd. Zo komt er geen ijspiste en zal het gebruik van fonteinen en waterinstallaties worden afgebouwd of stilgelegd. Voor de kerstverlichting, die al energievriendelijk is, bekijken we nog samen met de aanbieder hoe het verbruik verder teruggedrongen kan worden, zonder aan gezelligheid in te boeten.
Keuzes voor de toekomst
Om het verbruik op langere termijn te laten dalen wordt vooral gekeken naar een betere monitoring, zodat sneller bijgestuurd kan worden. De uitrol van de digitale meters door Fluvius maakt dit al een stuk gemakkelijker. Bovendien geeft dit ook de mogelijkheid om de opgewekte zonne-energie via energiedelen te delen met gebouwen van de stad waar minder of te weinig zonnepanelen geplaatst kunnen worden. Daarnaast zal de stad samen met externe partners zoals het Vlaams Energiebedrijf werken aan het energiebeheer van het eigen patrimonium. De rol van de energiecoördinator gebouwen die enkele maanden geleden werd aangeworven met middelen uit het Lokaal Energie- en Klimaatpact, is hierbij van groot belang.
10-punten energieplan
Alle inspanningen op korte en lange termijn zijn kort samen te vatten in een 10-punten plan:
Temperaturen verlagen
Uur schema’s verwarming aanpassen
Slim ruimtegebruik
Openbare verlichting dimmen of doven en inzet van innovatieve technologie
Geen tijdelijke ijspiste in de binnenstad
Gebruik fonteinen en watertoepassingen afbouwen
Beheer energieprijzen
Smart data toepassingen inzetten
Sensibiliseren en communiceren
Energieomslag naar klimaatneutrale energiebronnen
Hoe helpen we de Mechelaar?
Uiteraard staat niet enkel de stad voor grote uitdagingen deze winter. Voor elke Mechelaar wordt dit een zware dobber. Schepen Princen: “Ook voor de Mechelaar is het interessant op twee sporen te werken: proberen om het verbruik deze winter terug te dringen, maar ook waar mogelijk inspanningen te leveren in functie van de toekomst. De stad staat klaar om iedereen daarbij te ondersteunen. Met onafhankelijke informatie, met persoonlijk advies, met ondersteuning in het renovatieproces en ook financieel via het toeleiden naar subsidies of het vinden van een lening. Heel veel info vind je op de website van Mechelen Klimaatneutraal. Dit weekend gaat trouwens ons energiefestival Knal! door. Hier vind je al deze informatie en aanbod gebald in een gezellig en laagdrempelig evenement. Een aanrader”