De Vlaamse Regering besliste om werkingsgebieden voor sociale huisvestingsmaatschappijen af te bakenen en per werkingsgebied slechts één sociale huisvestingsactor toe te laten. Concreet betekent dit dat de sociale huisvestingsmaatschappijen van Mechelen en Willebroek tegen 30 juni 2023 samen één woonactor moeten vormen. Het protocolakkoord met betrekking tot de fusie tussen Woonpunt Mechelen en Volkshuisvesting Willebroek, stond gisterenavond op de agenda van de Mechelse gemeenteraad en komt dinsdag op de gemeenteraad van Willebroek.
De Vlaamse overheid wil de wirwar aan sociale verhuurders in de Vlaamse gemeenten een halt toeroepen en gaat resoluut voor één woonactor per werkingsgebied: de woonmaatschappij. Het is wel mogelijk dat eenzelfde woonmaatschappij over meerdere gemeentes loopt, maar elke woonmaatschappij opereert in een uniek, niet-overlappend werkingsgebied. Het is uiteindelijk de Vlaamse overheid die op basis van de voorstellen en adviezen van de lokale besturen de werkingsgebieden heeft vastgesteld.
De nieuwe woonmaatschappij zal sociale woningen verhuren, koopwoningen bouwen en leningen verstrekken, en komt zo in de plaats van de bestaande sociale huisvestingsmaatschappijen (SHM) en sociale verhuurkantoren (SVK). Nu zijn er nog vijf verschillende maatschappijen actief in Mechelen. Willebroek telt er momenteel drie.
De principiële goedkeuring van het protocolakkoord tussen de stad Mechelen, de gemeente Willebroek, Woonpunt Mechelen en de Samenwerkende Maatschappij voor Volkshuisvesting Willebroek, staat op de gemeenteraden van beide lokale besturen, met het oog op de nieuw op te richten Woonmaatschappij in het werkingsgebied Mechelen – Willebroek.
Slagkrachtig sociaal woonbeleid
Mechelen en Willebroek zullen vanaf 30 juni 2023 samen een eengemaakte woonmaatschappij vormen. Hiermee komen beide lokale besturen tegemoet aan de vraag van de Vlaamse overheid om de sociale huisvestingsmaatschappijen te verenigingen. Voor de bestaande huurders wijzigt er niets. Nu de werkingsgebieden afgebakend zijn, kan de woonmaatschappij effectief gevormd worden. Dat moet snel, want de erkenning van de SHM’s en SVK’s eindigt automatisch in 2023.
“Dit biedt kansen voor een vernieuwd en slagkrachtig sociaal woonbeleid. We gaan er positief mee aan de slag en hebben respect voor ieders bezorgdheden, geschiedenis en eigenheid en de aandachtspunten die vanuit beide lokale overheden en de verschillende maatschappijen naar voren worden geschoven. Samen worden we een nog sterkere regio voor sociale huisvesting en vastgoedontwikkeling. Kleinere projecten zoals krotwoningen opkopen, renoveren en opnieuw verkopen worden nog meer mogelijk, zo wordt de woonmaatschappij nog meer een partner van het lokale bestuur, zowel in de strijd voor betaalbaar wonen als voor onze stadsvernieuwing- en ontwikkeling”, klinkt het bij Greet Geypen, schepen van Wonen in Mechelen.
Professionelere werking door schaalvergroting
“Het idee van de regiovorming is schaalvergroting en het boeken van efficiëntiewinsten. Door het bundelen van de krachten wordt de werking nog professioneler. Ondersteunende diensten die door de fusie soms dubbel zijn, kunnen in de organisatie anders worden ingevuld. Daarnaast is het de ambitie om nog meer te zorgen voor een laagdrempelige integrale dienstverlening naar de burgers”, aldus Bavo Anciaux, schepen van Wonen in Willebroek.
“Stilstaan is achteruitgaan, we blijven vernieuwen, groeien en verbeteren. De inwoners van Mechelen en Willebroek zullen erop vooruitgaan. In één woonmaatschappij komt de expertise van alle betrokken organisaties samen. Dit zal zorgen voor een groter aanbod van sociale woningen. Daarnaast is dit ook positief met het oog op de kwaliteit van de woningen die nog zal verbeteren door elkaars expertise te delen. Een ander groot voordeel is de grotere transparantie, aangezien de stad nu maar één centrale gesprekspartner van het lokale sociale woonbeleid zal hebben”, zegt Arthur Orlians, voorzitter van Woonpunt Mechelen.
Meer dan 5000 woningen in nieuw werkingsgebied
Sociale huur wordt in Mechelen momenteel aangeboden door Woonpunt Mechelen (met inbegrip van SVK Mechelen en De Vrije Woonst). Sociale koopwoningen en sociale kredieten worden door KLEMO gerealiseerd. De twee andere huisvestingsmaatschappijen actief op het grondgebied, Volkswoningen van Duffel en de Inter-Vilvoordse Maatschappij voor Huisvesting, zullen niet aansluiten bij de nieuw op te richten woonmaatschappij.
Sociale huur in Willebroek wordt momenteel voorzien door de SHM Volkshuisvesting Willebroek en SVK Optrek. Voor een sociale koopwoning kan je bij KLEMO terecht. Samengeteld komen Mechelen en Willebroek aan meer dan 5.000 woningen voor het nieuw werkingsgebied.
De woonmaatschappij als een van de hefbomen voor wijkontwikkeling
Het organiseren van een dynamische brede woonmaatschappij voor beide gemeenten zal beide lokale overheden in staat stellen, nog beter tegemoet te komen aan en in te zetten op nieuwe ontwikkelingen in het sociaal woonbeleid, elk binnen zijn eigen gemeentelijke context.
“Ieder kan daarin vanuit zijn deskundigheid, strategisch denken over waar welke vorm van sociale huisvesting en dus betaalbaar wonen, het best past. Zo kunnen de gemeenten in samenwerking met de woonmaatschappij ontwikkelingen realiseren die een positief effect op wijk of gebied realiseren daar waar private initiatieven uitblijven” aldus Danny De Maeyer, voorzitter van Volkshuisvesting Willebroek.
Bij de organisatie van de nieuwe woonmaatschappij wordt rekening gehouden met het beleid en de beleidskeuzes van elk van de besturen en wordt qua cliëntgerichte dienstverlening een volwaardige vestiging en werking voorzien op beide grondgebieden, met betrekking tot koopwoningen, huurwoningen en sociale leningen.
De gemeenteraad van Mechelen ging gisterenavond principieel akkoord met het protocolakkoord tussen de gemeente Willebroek, de stad Mechelen, Woonpunt Mechelen en de Samenwerkende Maatschappij voor Volkshuisvesting Willebroek, met het oog op de nieuw op te richten Woonmaatschappij in het werkingsgebied van Mechelen en Willebroek.
Daarnaast keurde de Mechelse gemeenteraad de bepaling van de stemrechtverdeling goed voor de Raad van Bestuur, in het kader van de nieuw op te richten Woonmaatschappij: 70 (Mechelen) / 30 (Willebroek) wat resulteert in een zetelverdeling van 10,5 leden voor de stad Mechelen en 4,5 leden voor de gemeente Willebroek. Deze verdeling werd overeengekomen tussen de betrokken partijen en houdt rekening met de verhouding tussen het aantal sociale huurwoningen per gemeente en de verhouding tussen het aantal huishoudens per gemeente. Vanavond worden deze punten ook ter goedkeuring voorgelegd aan de gemeenteraad van Willebroek.