OPkomst is een nieuw centraal aanmeldpunt voor de ondersteuning van kwetsbare aanstaande of kersverse ouders. Een multidisciplinair team staat klaar voor gezinsondersteuning op maat. Dat kan gaan van administratieve hulp tot intensieve gezinsbegeleiding. Behalve de individuele steun op maat is er ook het project Samen Gezond Zwanger, dat zwangerschapsondersteuning biedt via groepssessies. “Mechelen neemt hier de touwtjes in handen en maakt het verschil door echt in te zetten op het terrein”, aldus schepen De Francesco (Groen).
Hoewel we als mens zelden concrete herinneringen vasthouden aan de eerste levensjaren, hebben precies deze eerste ervaringen een emotionele impact op onze mentale en algemene ontwikkeling. De invloed van de omgeving is in die periode bepalend en meteen ook een belangrijke oorsprong van gezondheidsverschillen tussen mensen, een oorsprong van ongelijkheid. Daarom lanceert Stad Mechelen een platform om in deze belangrijke periode het verschil te maken voor de jongste Mechelaars en hun ouder(s).
“In de eerste duizend dagen van het leven, vanaf de bevruchting tot de tweede verjaardag, worden we in sterke mate gevormd tot wie we zijn”, zegt Gabriella De Francesco, schepen van armoedebestrijding, sociale zaken en welzijn. “Wetenschappers zoals Ariane Bazan of Tessa Roseboom zeggen namelijk dat we de impact van die perinatale periode, het fundamentele belang van een goed levensbegin, niet mogen onderschatten. Vandaar dat het op de radar krijgen van kwetsbare aanstaande ouders een belangrijke pijler is in ons kinderarmoedeplan. Een sociale echografie is de slimste investering die we kunnen doen, vanuit menselijk, maatschappelijk en economisch perspectief.”
Eéngemaakt aanspreekpunt OPkomst
Stad Mechelen neemt de regie in handen en rolde een beleid uit om samen met de stedelijke partners jonge kwetsbare gezinnen op de radar te brengen. ”Waar we kwetsbaarheid capteren brengen we een globale aanpak in stelling. Vanuit medisch, preventief, gezinsondersteunend en maatschappelijk werk zetten we de nodige stappen om voor onze jongste Mechelaars, in die bepalende perinatale levensfase, het verschil te maken. Hoe sneller we in actie kunnen schieten, hoe beter. Zo geven we deze jonge Mechelaars meer kansen in onze samenleving van morgen”, zegt Gabriella de Francesco.
Voor alle eerstelijnspartners die hierin een rol kunnen spelen zette de stad een aanspreekpunt op om snel en integraal met de vroege signalering van kwetsbare zwangeren aan de slag te gaan. “Eerstelijnspartners zoals Kind & Gezin, het Wijkgezondheidscentrum, ziekenhuizen, huisartsen, vroedvrouwen, Steunpunt Asiel & Migratie of armoedeorganisaties kunnen via dit aanspreekpunt makkelijker en sneller schakelen naar de nodige steun op maat”, zegt Gabriella De Francesco.
Die gezondheidspartners kunnen cliënten voortaan doorverwijzen naar OPkomst (015/445242 of opkomst@mechelen.be) voor extra ondersteuning. Dat kan gaan van praktische hulp bij administratieve vragen tot intensieve gezinsbegeleiding.
Vliegende start
“OPkomst nam meteen een vliegende start”, zegt Gabriella De Francesco. “Er zijn ondertussen al 50 gezinnen aangemeld. Zij krijgen een begeleidingstraject op maat, waar nodig intensief. Er worden ook thematische groepssessies georganiseerd om deze gezinnen te versterken.”
Het OPkomst-team bestaat uit medewerkers van ID-team (info en doorverwijzing Sociale Dienst Mechelen), GO-team (gezinsondersteuning) en Huis van het Kind. Opkomst wordt bemand door maatschappelijk werkers, een gezinsbegeleidster en een vroedvrouw. Samen met de toekomstige ouders gaan ze op zoek naar gepaste antwoorden. Afhankelijk van de noden kan het OPkomst-team hen ook in contact brengen met andere gepaste hulpverlening.
Samen Gezond Zwanger
Toekomstige ouders kunnen ook deelnemen aan het project Samen Gezond Zwanger, zwangerschapsondersteuning in groep. De VVSG subsidieert dit project met 198.500 euro. Hier komen zwangere vrouwen uit de regio Mechelen samen voor zwangerschapscontroles, om kennis en ervaringen uit te wisselen, steun te vinden, hun netwerk te versterken of gezondheidsvaardigheden op te doen. Er wordt ook preventief gewerkt rond bijvoorbeeld roken, gezonde voeding of geestelijke gezondheid.
“Er komt veel kijken bij een zwangerschap en de eerste maanden van het nieuwe leven zijn ook bepalend voor de verdere ontwikkeling van het kind, het welzijn van het gezin. De gezondheidsongelijkheid die daar kan ontstaan, moeten we voorkomen”, zegt Gabriella De Francesco. ”Zwangere vrouwen komen in dit project samen om in een relaxte omgeving tips & tricks te delen, kennis over steunmogelijkheden op te doen of hun netwerk uit te breiden. In Mechelen ben je nooit alleen zwanger.”