Vlaams minister van Onroerend Erfgoed Matthias Diependaele kent de Onroerenderfgoedprijs 2020 toe aan het Het Predikheren in Mechelen. Deze site wint eveneens de publieksprijs, met een totaal van 11 223 stemmen. Atelier Mestdagh ontvangt van de jury een eervolle vermelding voor de glas-in-loodramen in de Sint-Niklaaskerk van Westkapelle.
De Onroerenderfgoedprijs beloont recente realisaties op het vlak van monumentenzorg, landschapszorg en archeologie. De vijfde editie van de prijs stond in het teken van erfgoed dat publiek toegankelijk is. Uit 43 kandidaten nomineerde een externe jury in juli de Sint-Niklaaskerk in Westkapelle, het Gruuthusemuseum in Brugge en Het Predikheren in Mechelen als laureaten. Uit deze lijst is nu een winnaar aangeduid. Elke laureaat wint een bedrag van 2500 euro. De winnaar ontvangt daarbovenop 12 500 euro, dus 15000 euro in totaal.
De winnaar: Het Predikheren in Mechelen
Het 17de-eeuwse Predikherenklooster stond leeg sinds 1975, nadat het onder andere dienst had gedaan als bejaardentehuis, militair hospitaal en wapenarsenaal. “Een stadskanker waarvoor de Mechelse dienst Monumentenzorg dringend een oplossing zocht”, laat Vlaams minister van Onroerend Erfgoed Matthias Diependaele weten. “Zij organiseerden een architectuurwedstrijd om het noodlijdende monument om te toveren tot stadsbibliotheek en ontmoetingsplek voor de inwoners van de stad. De opdracht ging naar Korteknie Stuhlmacher architecten, in samenwerking met Callebaut Architecten en Bureau Bouwtechniek.”
Het Nederlands-Belgische architectenteam koos ervoor om zoveel mogelijk sporen van de bewogen geschiedenis van het gebouw zichtbaar te laten, zowel vanbinnen als vanbuiten. De oude, versleten lagen springen vandaag in het oog als geconserveerde littekens. Vloerverwarming en technische voorzieningen, weggewerkt in een houten lambrisering, zorgen voor het comfort van de bibliotheekgangers. Aan de buitenkant zetten hedendaagse dakkapellen de nieuwe functie van het oude Predikherenklooster in de verf.
De jury: “Dit project heeft grote architecturale kwaliteiten. De duurzaamheid en tijdloze vormgeving komen nergens in het vaarwater van de historische waarde van het erfgoed. De laagdrempeligheid en het draagvlak bij de bevolking gaven de doorslag om dit project te bekronen. De site is vandaag een publieke parkzone, en aan de binnenkant is Het Predikheren meer dan alleen een bibliotheek. Het is ook een trefpunt met ruimte voor lezingen en kleine optredens, met als toemaatje een koffiebar in de vroegere pandgang, een gezellig terras in de binnentuin en een restaurant.”
Vlaams minister van Binnenlands Bestuur Bart Somers: “Het gebouw heeft gediend als klooster, hospitaal en was zelfs ooit een kazerne. Na jarenlange leegstand en verwaarlozing is het nu een schitterende stadsbibliotheek geworden. Prachtig gerenoveerd, een ware culturele hotspot met respect voor het waardevolle historische karakter. Met een bar, een restaurant en ruimtes voor concerten en lezingen is het Predikheren een open huis voor alle Mechelaars. Recht tegenover de Dossinkazerne, symbolischer kan niet. De Mechelaar en ikzelf zijn vereerd om deze prijs te mogen ontvangen.”
“Het Predikheren is een gedurfd en vernieuwend voorbeeld van monumentenzorg. De stad restaureerde het gebouw naar het ontwerp van Korteknie Stuhlmacher Architecten, Callebaut Architecten en Bureau Bouwtechniek. Een heel uitzonderlijke restauratievisie waarbij het behoud en de conservatie van de gelaagdheid van het gebouw voorop stonden. Dit vroeg om een zeer specifieke, innovatieve aanpak van de restaurateurs. De ‘schoonheid van het verval’ is nog overal af te lezen en draagt bij tot een unieke ervaring”, aldus Koen Anciaux, schepen van Monumenten.
Dit is ook de vele Mechelaars, bezoekers van Het Predikheren en toeristen niet ontgaan. Aan de wedstrijd is ook een publieksprijs gekoppeld, waarbij iedereen online zijn stem kon uitbrengen. Het Predikheren haalde de meeste stemmen binnen en won ook de publieksprijs.
“Het Predikheren mag terecht een nieuwe culturele hotspot in Stad Mechelen genoemd worden. Het werd door Toerisme Vlaanderen ook erkend als Flanders Heritage Venue, wat wil zeggen dat Het Predikheren gepromoot zal worden als een van de inspirerende vergaderlocaties in Vlaanderen en ook internationaal op de kaart wordt gezet”, zegt Björn Siffer, schepen van Cultuur en Toerisme.