Afgelopen week weerklonk bij de Mechelaar een oproep naar groen en natuur in en rondom onze stad. Maar er was ook verwarring bij een aantal specifieke dossiers, in het bijzonder de site Mechelen-Noord III. Het stadsbestuur van Mechelen bevestigt de ambities om de open ruimte te beschermen en tegelijk de verdere groei van de stad op een duurzame en slimme manier te organiseren. Een stad waar Mechelaars op minder dan 15 minuten wandelen en fietsen van hun woning kunnen ontspannen, werken, winkelen, kinderen naar school brengen, genieten van groen en natuur…
Op 29 juni keurde het stadsbestuur de opmaak goed van een nieuwe Beleidsplan Ruimte voor Mechelen. Dit beleidsplan zet de lijnen en visie uit waar we met onze ruimte in Mechelen naar toe willen. Onze stad heeft veel troeven, waaronder haar centrale ligging in Vlaanderen, haar bruisend centrum en de vele hechte wijk- en dorpsgemeenschappen. Maar Mechelen heeft ook nog grote open ruimten zoals het landbouwgebied dat zich uitstrekt over Hombeek, Leest en Heffen en natuurgebieden in Battel, Walem en Muizen. Op 7 september keurde de gemeenteraad het bestek goed om een ontwerper aan te stellen. Die zal samen met de stad én de Mechelaar een toekomstvisie op de ruimte uittekenen voor de komende twintig jaar.
We kunnen het belang van dit nieuwe Beleidsplan Ruimte Mechelen niet genoeg onderstrepen. Bovendien komt het op een cruciaal moment, waarbij de stad geconfronteerd wordt met zowel een gezondheidscrisis, een economische crisis, als een klimaatcrisis. “De vraag van de Mechelaars om de kostbare natuur en open ruimte in en rondom onze stad te beschermen, ligt perfect in lijn met de ambities van dit nieuwe beleidsplan: een stad die op een duurzame manier kan groeien en daarbij de bestaande groenblauwe natuur beschermt, verbindt én uitbreidt. Tegen eind 2023 moet de nieuwe blauwdruk voor het Mechelen van de toekomst er liggen. In 2021 presenteren we de eerste conceptnota”, geeft schepen van Stadsontwikkeling en Ruimtelijke ordening Greet Geypen aan.
Als basis voor het Beleidsplan Ruimte Mechelen ligt er heel wat studiemateriaal klaar of is dat bijna afgerond. De belangrijkste zijn de woonbehoeftestudie in samenwerking met Stad Lier, het Ruimtelijk Economisch Plan die de behoefte en toekomst van onze bedrijvensites in kaart zal brengen, het klimaatplan goedgekeurd in februari, de ambitienota Beschermd Natuurpark Rivierenland goedgekeurd, in juni, het hemelwaterplan dat dit jaar nog klaar is en de strategische visie in kader van het project ORIOM (Open Ruimte in en om Mechelen).
Visie én actie
In tussentijd staat de stad natuurlijk niet stil en dienen nieuwe projecten zich mogelijk aan. Net daarom zijn er herzieningen lopende van het Gewestelijk Ruimtelijk Uitvoeringsplan (GRUP) en pakken we Mechelen-Noord III aan.
“In lijn met de ambities van het nieuwe Beleidsplan Ruimte werd er voor de site Mechelen-Noord III een onderzoek opgestart om de open ruimte daar maximaal te vrijwaren. Tegelijk wensen we de bouwrechten van de betrokken eigenaars te respecteren door deze in een ruimer kader te onderzoeken. We kijken daarvoor ook naar de mogelijkheden op de bedrijvensite van Mechelen-Noord I en de Slachthuislaan”, gaat schepen Greet Geypen verder.
In de herziening van het GRUP wordt voor elk van de betrokken gebieden belangrijke stappen gezet om bestaande natuur definitief te beschermen en uit te breiden. “Zo zal Stuivenberg niet langer een gemengde ontwikkeling zijn met bedrijvigheid, kantoren, bos en wonen maar krijgt het gebied een groene bestemming als stadsbos. Dat is een gebied even groot als Ragheno. Op Kauwendaal wijzigt de bestemming zodat we het stadsbos verder kunnen uitbreiden. In de vallei van de Vrouwvliet wordt een zonevreemd bos gewoon bos. Op Geerdegemveld blijft het bos maximaal behouden. Alles samen betekent dat ruim 150 ha aan groene ruimte die we veiligstellen voor onze kinderen, kleinkinderen en alle Mechelaars die nog volgen”, vult schepen van Natuur- en groenontwikkeling Patrick Princen aan.
Ook op sites zoals Kantvelde, voorzien voor wonen, en de site aan Technopolis, voorzien voor toerisme en recreatie, worden de geplande ontwikkelingen bekeken in functie van het maximaal behoud van natuur en open ruimte. Zowel op Kantvelde als aan Technopolis wordt ruim 80 procent van het bos behouden. Nieuwe stedelijke ontwikkelingen worden bovendien duurzaam en groen ingevuld.
Natuur terugwinnen
De stad wil de bestaande open ruimte beschermen en ook natuur terugwinnen ten koste van beton. Op 29 juni werd door de gemeenteraad de ambitienota rond het Beschermd Natuurpark Rivierenland goedgekeurd. Samen met Agentschap Natuur en Bos, Natuurpunt en de buurgemeenten ambieert men een aaneengesloten natuurpark van 3000 hectaren.
“Op de site van Ragheno hebben we een unieke kans om natuur terug te winnen op beton en deze via het Bos Betzenbroeck te verbinden met de achterliggende rivier- en beekvalleien. In het Noorden van de stad moet de volledige betonnen kuip in en rondom de Vrouwvliet eruit. We herstellen de natuurlijke vallei van de Nekkerspoelstraat tot de E19. De natuurwinst die we daarmee boeken is gigantisch: het Mechels Broek wordt zo verbonden met Kauwendaal. En er gaat nog meer beton weg om op die manier natuur te versterken en verbinden”, geeft schepen Patrick Princen aan.
De Struikheidestraat werd in juli onthard als eerste experiment. Binnenkort volgen de Spildoornlaan in Walem en start men de gesprekken met buurtbewoners rond het ontharden van de Muizenhoekstraat, Koterweg en Larestraat. Dat zijn ettelijke kilometers open ruimte en natuur die we terugwinnen langs de rivieren en in de natuurgebieden.
13530 bomen geplant
Tenslotte kleuren men Mechelen niet alleen groener op Beleidsplannen en Ruimtelijke Uitvoeringsplannen, men gaat ook echt aan het planten om zoveel mogelijk groen te realiseren dichtbij huis. Voor elke Mechelaar komt er deze legislatuur één boom bij. Dat zijn 87 000 bomen tegen 2024. Daarvan werden er al 13 530 gerealiseerd. De komende jaren steekt de stad nog een tandje bij. Het stadsbestuur nodigt alle Mechelaars uit om hier mee hun schouders onder te zetten. De tweede editie van Boom zoekt Grond leverde tot nu alweer 165 bestellingen op, goed voor 276 bomen, 147 hagen en 30 Tiny Forests. Nog dit plantseizoen breidt men het Thiebroekbos uit met een bosplantactie in Leest.