Met de opmaak van het Beleidsplan Ruimte Mechelen wenst het stadsbestuur van Mechelen een beleidsdocument op te maken, dat als basisvisie zal gehanteerd worden voor het ruimtelijke beleid dat de stad de komende jaren wil voeren. Om tot een goed en bruikbaar beleidsplan te komen, gaat de stad op zoek naar een externe procesbegeleider en ontwerper.
Mechelen gaat het Beleidsplan Ruimte Mechelen opmaken, waarin het stadsbestuur aangeeft hoe ze de stad ruimtelijk wil zien evolueren. Het vorige gemeentelijk ruimtelijk structuurplan Mechelen (RSM) werd goedgekeurd in 2001 en is aan herziening toe.
“De ruimtelijke principes uit het structuurplan zijn nog steeds waardevol. Maar hoewel de ruimtelijke principes en de visie nog steeds actueel zijn is een herziening van de visie op onze ruimte nodig om de huidige maatschappelijke en klimatologische uitdagingen te integreren en de verdere groei en ontwikkeling van de stad op een duurzame en slimme manier aan te pakken. Hiermee willen we de ruimte van onze stad ordenen en vrijwaren voor onze kinderen, de vraag naar ruimte sturen en de druk op de ruimte verlagen”, legt Greet Geypen uit, schepen van Ruimtelijke Ordening.
Externe deskundige begeleiding
Om tot een goed en bruikbaar beleidsplan te komen, gaat de stad op zoek naar een externe procesbegeleider en ontwerper die over de juiste deskundigheid beschikt om een ruimtelijke visie te ontwikkelen op basis van de resultaten van de onderzoeksrapporten en tendensen en beleidskaders uit te werken. De opdracht wordt gegund via een openbare procedure. De stad investeert hier € 350 000.
“Het Beleidsplan Ruimte Mechelen is een beleidsdocument dat als basisvisie zal gehanteerd worden voor het ruimtelijke beleid dat de stad wil voeren de komende jaren. We willen een plan maken dat uitgaat van mensen en opgemaakt wordt voor mensen: een plan dat de ruimte vormgeeft die Mechelaars, gebruikers en bezoekers willen”, aldus Greet Geypen.
Het nieuwe beleidsplan vormt de langetermijnvisie voor de ruimtelijke evolutie van de stad. Op dit kader kan de stad terugvallen voor het coördineren, begeleiden of vergunnen van diverse projecten en voor de opmaak van ruimtelijke uitvoeringsplannen en zo de langetermijnvisie waarborgen. Naast deze lange termijnvisie bevat het ook acties op korte termijn om de lange termijnvisie te kunnen initialiseren.
Explosieve groei
Mechelen telt meer dan 86.500 inwoners in en dat zijn er 10.000 meer dan in 2003. Het inwonersaantal is de laatste jaren fors toegenomen en zal dat de komende jaren nog doen. De stad verwacht tegen 2040 met 100.000 inwoners te zijn in Mechelen.
“Om deze bevolkingsgroei en nood aan bijkomende woongelegenheden op te vangen moeten we goed nadenken over of, waar en hoe we deze bijkomende inwoners gaan huisvesten en welke bijkomende voorzieningen nodig zijn en waar die een plaats zullen krijgen. Hoe we de ruimte vandaag gebruiken heeft gevolgen op hoe onze ruimte er in de toekomst gaat uitzien. Het is daarom belangrijk na te denken over onze ruimte van de toekomst en hoe wij daarin willen leven”, zegt Greet Geypen. Eerder al maakte het stadsbestuur al de belofte om geen nieuwe woonuitbreidingsgebieden meer aan te snijden. Nieuw woongebied mag er voor alleen nog komen via de reconversie van vrijgekomen gronden, zoals bijvoorbeeld oude industrieterreinen.
Verdichten
Onze stad bestaat van oudsher uit een historisch centrum met veel sociale, culturele en economische voorzieningen. Doorheen de eeuwen is dat historisch centrum aangegroeid met typische stationsbuurten, een 19de -eeuwse gordel en bedrijventerreinen daarbuiten. Na jaren van stadsvlucht is wonen in het centrum, nabij de voorzieningen en stations weer in trek, waardoor de vraag naar nieuwe woningen stijgt. De ruimtevraag in het centrum van onze stad is daardoor zeer complex geworden en vraagt nieuwe oplossingen. “Hier is een duidelijke visie nodig over waar en hoe verdicht kan worden met aandacht voor het ontpitten/vergroenen, zoals bijvoorbeeld Komet, Keerdok en Ragheno. Het is aangenaam wonen en werken in Mechelen en dat willen we zo houden”, aldus Greet Geypen.
Groene ruimte vrijwaren
Mechelen vervult haar regionale stedelijke rol en voorziet voorzieningen zoals scholen, cultuurcentra, sport- en jeugdvoorzieningen, ziekenhuizen en dienstencentra. Al deze voorzieningen hebben een plek in onze stad en door de groei in de regio vragen al deze voorzieningen bijkomende of nieuwe ruimte. De open ruimte die de bewoners en de natuur nodig hebben komt daardoor onder druk te staan. “Daarom is het belangrijk een duidelijke visie voor de open ruimte vast te leggen in het beleidsplan. De gemaakte analyses van de open ruimte en de zoektocht naar oplossingen voor de versterking van het groene netwerk in en om onze stad zijn belangrijke input voor het Beleidsplan Ruimte Mechelen, dat naast verdichting sterk zal inzetten op deze open ruimte”, aldus de schepen.
De dorpen Walem, Battel, Heffen, Leest, Hombeek en Muizen en de wijken Pasbrug, Spreeuwenhoek, Stuivenberg en Otterbeek maken ondertussen al enkele decennia deel uit van de stad maar hebben nog steeds een eigen karakter. De ruimtevraag is er niet minder complex maar vraagt en ander aanpak dan die van het historisch hart. Die visie voor de dorpen en wijken zal een belangrijke rol spelen in het behoud en uitbouwen van de open ruimte.
Participatief traject
De stad wil het plan participatief opmaken, samen met de inwoners, de diensten van
de stad Mechelen, adviesraden en externe experts om de gedragenheid, realiseerbaarheid en toepasbaarheid zo groot mogelijk te houden.
Beleidsplan Ruimte Vlaanderen
De Vlaamse overheid schrijft ondertussen al een paar jaar aan het Beleidsplan Ruimte Vlaanderen. De Provincie Antwerpen heeft haar conceptnota afgerond met 4 ruimtelijke principes die aan de basis liggen van 7 strategieën: – offensieve open ruimte – versterkte vervoerscorridors – sluitend locatiebeleid voor (hoog)dynamische functies – levendige kernen – samenhangend ecologisch netwerk – energie-efficiëntie – van versnippering naar bundeling
In het Beleidsplan Ruimte Vlaanderen staat 2040 als toekomstperspectief en in het Beleidsplan Ruimte van de Provincie Antwerpen streven ze naar een toekomstbeeld voor 2050. Voor het Beleidsplan Ruimte Mechelen nemen we de horizon van 2040.
Foto: Stad Mechelen