In Mechelen maakt het bouwkundig erfgoed zeer prominent deel uit van de stad. Het stadsbestuur wenst deze troef dan ook verder te blijven uitspelen. De voorbije jaren werden verschillende grote restauratieprojecten uitgevoerd. Nu wil het stadsbestuur vooral inzetten op onderhoud van ons erfgoed. Hiervoor trekt ze een budget uit van in totaal € 19,2 miljoen (stad Mechelen en AGB MAC).
De voorbije legislatuur werden verschillende grote restauratieprojecten uitgevoerd. Dit heeft de stad een betere uitstraling gegeven en heeft de kwaliteit van de leefomgeving verhoogd. Bovendien zorgt dit niet alleen voor een hogere tevredenheid bij onze burgers, maar ook een verhoogde aantrekkingskracht voor bezoekers en toeristen. “Deze investeringen hebben we gedaan vanuit het besef dat het historisch erfgoed een belangrijke rol speelt in de maatschappelijke dynamiek van de stad”, aldus Koen Anciaux, schepen van Monumenten.
Het bestuur kiest dan ook resoluut om blijvend in te zetten op het historisch patrimonium en steunt hiervoor op vier pijlers: een voorbeeldfunctie zijn inzake onderhoud en restauraties in eigen beheer; het versterken van het kader met beleidsinstrumenten; focussen op de publiekswerking en tenslotte het ondersteunen van projecten van andere partners en particuliere eigenaars.
Restauratie historische kerken
Het kerkenplan dat in 2011 werd afgesloten loopt op zijn einde. De interieurrestauraties van de Sint-Pieter-en–Paulkerk, de Hanswijkbasiliek, de Sint-Janskerk en de Sint-Katelijnekerk zijn reeds feestelijk ingehuldigd. De exterieurrestauratie van de Begijnhofkerk werd recent afgerond, de interieurrestauratie is in volle gang.
“In 2020 zullen we met de binnenrestauratie van de Begijnhofkerk het Masterplan feestelijk kunnen afsluiten”, aldus schepen Anciaux. Maar de werken worden verdergezet, zoals afgesproken in het beleids- en ontsluitingsplan van de meerjarige subsidiëringsovereenkomst. Ook het rijkelijk interieur van de historische kerken, zoals het meubilair, de beelden en schilderijen, zal de volgende jaren aan de beurt komen.
Er werden in het verleden reeds restauratiedossiers opgemaakt voor de restauratie van deze interieuraankleding, nieuwe dossiers staan nog op de planning. Tevens wordt een jaarlijks budget voorzien voor de aanpak van kleinere restauratiewerken aan beelden en schilderijen. Op die manier kunnen we de dringendste werken reeds uitvoeren en blijven onze historische kerken continu in de belangstelling staan. Voor dit alles samen is een budget van
€ 2,81 miljoen ingeschreven in de meerjarenplanning 2020-2025. De Vlaamse Overheid stelt hier een subsidie van € 1,45 miljoen tegenover.
Kerkelijk en burgerlijk patrimonium
Er wordt niet enkel aandacht besteed aan de historische kerken van de binnenstad. In de 19de eeuwse stadsrand tellen we immers nog een aantal kerken die onze aandacht verdienen. En we vergeten uiteraard ook niet de kerken uit de dorpen, zij vormen vaak het hart van de vroegere dorpskernen. Verschillende restauratiedossiers liggen reeds enkele jaren op de wachtlijst voor toekenning van de restauratiepremie.
Deze legislatuur start men met exterieurrestauratie van de Sint-Niklaaskerk te Leest, de restauratie van de daken van de Sint-Lambertuskerk te Muizen, de interieurrestauratie van de Colomakerk en het klooster van de Dalscholieren.
Daarnaast zijn er nog een aantal kleinere dossiers opgemaakt of in opmaak. Zo komen de daken van de Sint-Libertuskerk, Sint-Amanduskerk te Heffen en de Sint-Martinuskerk te Hombeek aan de beurt.
Naast het kerkelijk patrimonium verdient ook het burgerlijk erfgoed onze aandacht. De restauratie en herinrichting van de stadsfeestzaal tot stadsbioscoop werd recent aangevat. Binnenkort starten ook de werken aan daken en schrijnwerk van het stadsarchief.
Ook de restauratie en herinrichting van de kerk van het predikherenklooster, de 4de en laatste fase van de meerjarige subsidiëringsovereenkomst van € 2,3 miljoen, de exterieurrestauratie van het Hof van Busleyden € 1.200.000 en de restauratie en herinrichting van ’t Schipken € 1 miljoen zullen de komende jaren worden uitgevoerd. Deze budgetten horen bij AGB MAC, maar worden opgevolgd door de stad.
Voor het kerkelijk en burgerlijk erfgoed zijn respectievelijke budgetten van € 4,15 miljoen en
€ 5,98 miljoen ingeschreven in de meerjarenplanning 2020-2025. Ook hier draagt de Vlaamse overheid haar steentje bij door toekenning van premies en subsidies voor respectievelijk € 2 miljoen en € 1,95 miljoen.
Aandacht voor preventief en curatief onderhoud
“De stad wenst het historisch patrimonium in de beste condities te bewaren en zet daarom volop in op het preventief en curatief onderhoud. Zo spelen we in op het Vlaams beleid dat goede huisvaders beloont met verhoogde premies”, vertelt schepen Anciaux, “Regelmatig nazicht en kleine herstellingswerken aan de historische gebouwen vermijden immers op lange termijn dat grote restauratiewerken zich opdringen. Voorkomen is beter dan genezen.”
Met de opmaak van ondersteunende beleidsdocumenten, waaronder beheersplannen voor monumenten en stads- en dorpsgezichten wordt deze langetermijnsvisie nog versterkt.
In de meerjarenplanning is voor het nazicht en onderhoud van het patrimonium een jaarlijks terugkerend budget voorzien, het totaal budget voor 2020-2025 bedraag € 1,46 mijoen. Ook hier rekent de stad op een ondersteuning van € 630 000 van de Vlaamse Overheid. Het stadsaandeel bedraagt € 836 000. Voor de opmaak van de beleidsondersteunende documenten wordt een kleine investering van € 257 000 met een premie van € 35 000 ingeschreven.
Mechelen een aangename stad om in te wonen
In het bestuursakkoord ‘samen voor een positief Mechelen’ wordt in de beleidsdoelstelling ‘Mechelen is onze thuis’ de nadruk gelegd op een aangename stad om in te wonen. De zorg voor het rijke bouwkundig erfgoed blijft hierbij een aandachtspunt. In de periode 2020-2025 staan er opnieuw een tiental grote en enkele kleinere werven in Mechelen op de agenda. Daarnaast gaat er steeds meer aandacht naar een goed onderhoud van het patrimonium.
“Dit vraagt opnieuw grote inspanningen en investeringen, maar eveneens is het een goede zaak voor de uitstraling van onze historische stad op lange termijn”, aldus schepen Anciaux.
Als we de periode tussen 2020 en 2025 in beschouwing nemen, staan er dus nog heel wat investeringen op het programma. In totaal werd er voor deze periode een bedrag van
€ 19,2 miljoen ingeschreven op de meerjarenplanning.
De komende jaren zal de stad de burgers hier opnieuw bij betrekken. “We merken dat er steeds meer interesse is voor onze monumenten. Daarom willen wij onze burgers er opnieuw nauw bij betrekken. De jaarlijkse Open Monumentendag en de werf- en stellingbezoeken die de dienst Monumentenzorg organiseert kunnen steeds op veel bezoekers rekenen. Dit wordt door de burgers als een unieke belevenis ervaren.” weet Koen Anciaux.
Verder zorgen informatiepanelen aan de grote werven en het gebruik van sociale media ervoor dat veel informatie wordt gedeeld met de geïnteresseerde Mechelaars en toeristen.