In afwachting van de definitieve herbestemming, besliste het college van burgemeester en schepenen op 14 oktober 2016 om het leegstaande gebouw van de voormalige meubelzaak Artenova (3000 m2) nabij het station te ontwikkelen als tijdelijke hub voor artistiek talent en creatieve ondernemerschap. Sindsdien is alles heel snel gegaan. De stad kreeg heel wat aanvragen van geïnteresseerde artiesten en creatieve ondernemers. Een groot deel van hen richtte intussen een atelier in in de Artenova-ruimtes. “Ongelooflijk wat een kickstart dit project meemaakt”, zegt schepen van Cultuur Björn Siffer enthousiast. “Al 120 geïnteresseerden werden ontvangen, 12 vaste bezetters hebben hun intrek genomen en 15 jonge artiesten zijn hier in residentie – een eerste productie is zelfs al in première gegaan. Dat dit project amper vier maanden na de start zo’n succes is, toont aan dat het creatieve DNA van onze stad zich hier goed voelt.”
Cultuur en Economie versterken elkaar
Om het Artenova-gebouw in te vullen werken drie partners nauw samen: het Mechels Cultuurbeleid, de dienst Economie en vzw Mest. Zij ondersteunen de bewoners zo goed mogelijk zodat zij zich kunnen concentreren op creatie, ontmoeting en presentatie. Bovendien profiteren ze van de expertise en ondersteuning van drie verschillende partners.
“We hebben al het ondernemershuis Oh! voor jonge ondernemers, vzw Mest voor startende detailhandelaars en dan nu de Artenova-site waar kunstenaars en creatieve ondernemers elkaar kunnen versterken. We bieden dus kansen aan jonge talenten allerlei om hun economische activiteiten te ontplooien en we rekenen er op dat ze in dit in Mechelen blijven doen”, zegt schepen van Economie Katleen Den Roover.
“Cultuur en economie voeren een visionair beleid gericht op het vasthouden én zelfs terughalen van talent, of het nu in de culturele of in de economische sector is. Kijk naar H30, naar Mechelen Talentenfabriek, naar het Oh! en nu naar Artenova. In Artenova worden de krachten gebundeld en worden we ongelooflijk gesteund door vzw Mest”, aldus schepen Siffer en Den Roover.
Over Mechelen Talentenfabriek
De invulling van Artenova kadert in het grotere project ‘Mechelen Talentenfabriek’, dat beginnende kunstenaars ondersteunt. Mechelen Talentenfabriek brengt kunstenaars met elkaar in contact, biedt hen repetitieruimte aan lage huurprijzen en geeft hen kansen om hun kunsten of producten te tonen aan het publiek. De talentenmakelaar coördineert de werking en functioneert als matchmaker.
“Mechelen Talentenfabriek gaat over hoe de hele stad een broed- en toonplaats kan worden van artistiek talent. Binnen het project hanteren we duidelijke criteria om artistiek talent te ondersteunen. Het hoofdcriterium is uiteraard artistieke kwaliteit. Binnen Artenova leggen we de focus op beginnende kunstenaars of kunstenaars op een kantelmoment. Momenteel zijn er een vijftiental jonge artiesten in trajectbegeleiding als artist-in-residency. Dat zijn artiesten die nog geen professionele steun ontvangen, maar wel de potentie hebben om steun en erkenning te verwerven. Kunstenaars die gelinkt zijn aan Mechelse kunstenorganisaties, kunstonderwijs en hogescholen, Mechelse creatieve ondernemers en Mechelse initiatieven zoals culturele projecten hebben ook een streepje voor. Maar we staan ook open voor artiesten van buiten Mechelen” zegt schepen Siffer.
Maak kennis met de bewoners
De aanvragen en huidige bezetting van Artenova zijn even divers als uniek. We kunnen de bewoners en gebruikers indelen in vier groepen, afhankelijk van hun eigen noden:
1. De jonge kunstenaars die gratis kunnen gebruik maken van een werkruimte. Mechelen Talentenfabriek vergoedt vzw Mest voor het gebruik van de ruimtes.
• Namen al hun intrek: Tijmen Govaerts (laatste jaar Conservatorium Woord Antwerpen); Zinzi Moons (grafisch ontwerp); Laura Eva Meuris (choreografie, o.a. Wild at Heart), Sander Blok (laatste jaar Film RITS Brussel), Hind Maroc (wil kostuumontwerpster worden), Omar Pluymers (St. Lucas Kunsthumaniora), Daan Duez (fotografie en beeldende kunst), Elena van Dijck (textiel), …
2. Creatieve ondernemers en kunstenaars die voor iets langere tijd een atelier of werkruimte huren via vzw Mest. De huurprijs wordt bepaald o.b.v. het aantal gebruikte vierkante meter.
• Namen al hun intrek: Obed Vleugels (zeefdruk), Pieter Steyaert (web art), Aitor Biedma (licht & videokunstenaar), Mark Willems (airbrush-fotografie- tattoo), Chris Joris (beeldende kunst), Fréderic Leemans (beeldende kunst/installaties), Dzia (beeldende kunst/graffiti), Tatiana De Munck (beeldende kunst/illustratrice) en Ann Meskens (literatuur), Katrien Nijs (beeldende kunst/kledingontwerp), Johan Muyldermans (Prinses Harte vzw), Moonzone (game café in De Wok naast Artenova, ook via Mest), …
3. Creatieve ondernemers, kunstenaars en organisaties die voor een korte periode een ruimte huren. Zij kunnen terecht op het gelijkvloers en/of de eerste verdieping.
• Ruimtes werden al ingevuld door: Kidscam (2 weken in december), studenten Art & Technology (Erasmushogeschool Brussel), concert iov Gr’Ambacht (18 februari), workshop dans en theater voor kinderen Theater M (maart en april), project van Pier De Cock ikv OP.RECHT.MECHELEN. (april), tentoonstelling eindejaarswerken St. Lukas Brussel (maart), fototentoonstelling Jos Verhoogen (maart), …
4. De flexwerkers: op het gelijkvloers ontwikkelde bewoner en medewerker van het eerste uur Obed Vleugels ‘Seconddesk’: een flexibele werkplek en open ontwerpatelier als antwoord op de toenemende vraag naar coworking-mogelijkheden in Mechelen. “Zoals de naam het zegt gaat het om een ‘second desk’, voor wie bijvoorbeeld thuis al een werkplek heeft of regelmatig bij klanten werkt. Er zijn dus geen vaste plaatsen waar je je pc kan neerplanten. Je kiest de plek die past bij de klus die je moet klaren en klapt je laptop open”, vertelt Obed. Momenteel hebben acht mensen een abonnement voor de coworkingspace. Deze zijn vooral actief in de zogenaamde ’creative industry’. Daaronder verstaan we communicatie, journalistiek, webontwikkeling en ontwerp.
Seconddesk is een mooie aanvulling op de flexibele werkplekken die het Oh! ter beschikking stelt.
Artenova brengt heel verschillende creatievelingen bij elkaar, met diverse leeftijden, interesses, opleidingen, handigheden en talenten. Die unieke constellatie, i.f.v. hun vragen en noden, zorgt voor bijzondere kruisbestuivingen.
Zinzi ontwerpt logo en huisstijl
Mechelen Talentenfabriek heeft inmiddels ook z’n eigen logo en huisstijl. Die werd ontworpen door Zinzi Moons, een grafisch ontwerpster die als jonge kunstenaar ondersteuning krijgt door Mechelen Talentenfabriek en werkt vanuit Artenova. “De dynamische en vloeibare vormen in het logo representeren de stroom van creativiteit in de talentenfabriek. Een plaats waar kunstenaars met diverse talenten elkaar ontmoeten, inspireren, kunnen wisselwerken en hun werk publiek maken”, zegt Zinzi.
Ook Mest blijft scoren
Ook Mest vzw, die mee de invulling van Artenova mogelijk maakt, blijft het goed doen. Mest ondersteunt Mechelse starters door hen tijdelijk een leegstand pand ter beschikking te stellen. Eigenaars van de panden worden in ruil voor hun medewerking vrijgesteld van leegstandsbelasting.
Sinds de start in september 2013…
• … maakte Mest al 240 (pre)startende ondernemers wegwijs in het proces om een onderneming op te starten.
• … werden al 45 pop-up winkels gefaciliteerd
• … groeiden al tientallen pop-upwinkels uit tot vaste handelszaken
• … werden al 25 leegstaande panden in Mechelen ingevuld
Bovendien mocht Mest vorig jaar i.s.m. de stad Mechelen België vertegenwoordigen op de Europese Enterprise Promotion Awards. Mest werd geloofd als beste Belgische project dat lokaal ondernemerschap bevordert.
Toon Diependaele, voorzitter van vzw Mest: “Van bij de start was het de doelstelling van Mest om ook in te zetten op grootschaligere projecten met een mix van verschillende types ondernemers. De kruisbestuiving die we hier kunnen bewerkstelligen is ongezien en past perfect in het uitbouwen van bedrijvige kernen waar ambachten, creatieve beroepen en kunstenaars elkaar versterken. Hiermee vervullen opnieuw onze voortrekkersrol van invulling van leegstaande panden.”
Schepen Den Roover vult aan: “Het Artenova-project verbetert de voedingsbodem om in Mechelen te ondernemen nog verder. Door creatievelingen informeel in contact te brengen met ondernemers kunnen zij laagdrempelig ondernemerschap ontdekken.”
foto: stad Mechelen