Die draait rond de vraag hoe een stadsmuseum precies moet ingevuld worden. Eerder gaven tal van mensen, organisaties, verenigingen en beleidsmakers daarover al hun ideeën, die de basis vormen voor de expo. Het is echter de bezoeker die nu het laatste woord krijgt. Die wordt in de expositie uitgedaagd om na te denken over wat in het nieuwe stadsmuseum wordt gepresenteerd en hoe. Door de continue inbreng van bezoekers en verenigingen zal de tentoonstelling mee evolueren en er altijd anders uitzien.
Intensief voortraject
‘Uw toren is niet af’ maakt deel uit van een groot onderzoeksproject naar de invulling van het vernieuwde Hof van Busleyden. Wat is de relatie tussen de stad en haar museum? Hoe integreren stadsmusea zich in het bredere erfgoedveld? Hoe kunnen we het publiek meer betrekken bij de museumwerking? Om een antwoord te vinden op deze en vele andere vragen, bevroegen de Erfgoedcel en Stedelijke Musea Mechelen experts, het middenveld, verenigingen en beleidsmakers. Hun meningen en ideeën vormen de basis voor de expositie zoals die dinsdag open gaat.
Museumcollectie met vier thema’s
Uit de resultaten van het voortraject kwamen vier thema’s naar voor die sterk met de stad verbonden zijn: ambachten, religieus erfgoed, diversiteit en de rijke Mechelse geschiedenis. Deze vier thema’s vormen dan ook de ruggengraat van de tentoonstelling.
Met deze vier thema’s werden vijf verhalen geweven rond vijf centrale objecten:
• Oog in oog met Vader Reus uit de Ommegang, als symbool voor diversiteit als versterkend gegeven, wordt de bezoeker uitgedaagd om na te denken over zijn identiteit, zijn plaats in de stad;
• Het schandpaard, een18e eeuws strafwerktuig, staat voor het opleggen van sociale normen, uniformiseren en wegwerken van diversiteit.
• Het kanon van ‘Mester Merten’ weerspiegelt door zijn afwerking alle elementen van ambachtelijkheid en was een belangrijk exportproduct in de 17e eeuw.
• Een Besloten Hofje van de gasthuiszusters, één van de topstukken uit de Mechelse collectie representeert religie in de stad.
• Het schilderij ‘Poppenspel aan het Hof van Margareta van Oostenrijk’ belicht enerzijds de historische figuur van Margareta, maar heeft het anderzijds ook over onze manier van omgaan met de stadsgeschiedenis.
Deze icoonobjecten, aangevuld met andere collectiestukken, kunnen de Mechelaars inspireren om na te denken over wat deze thema’s vandaag voor hen betekenen. Ze dagen iedereen uit om een hedendaags object of verhaal toe te voegen aan de expo of om een activiteit in de expo te organiseren.
Zonder input van Mechelaar geen museum
Het nieuwe stadsmuseum trekt resoluut de kaart van de participatie. Ondanks het intensieve voortraject, is het immers de bezoeker die het laatste woord krijgt. Elke bezoeker wordt uitgedaagd om na te denken over wat er in het stadsmuseum wordt gepresenteerd en hoe. “De tradities en verhalen van de Mechelaars vormen samen de collectie van Mechelen. Want een stadsmuseum gaat vooral over mensen. Daarom willen we in de eerste plaats weten wat de mening van de Mechelaar en bezoeker is. Wat wil die terugzien in het stadsmuseum? Wat is zijn persoonlijke geschiedenis? Wat is zijn band met de stad?” zegt Frank Nobels, schepen van Cultuur.
Het publiek kan zijn sporen achterlaten in het museum, o.a. door de geschiedenistijdlijn aan te vullen met momenten die voor hem/haar belangrijk zijn. Of men kan zelf meebouwen door nieuwe objecten binnen te brengen. Bovendien werken verschillende Mechelse verenigingen mee aan de expo. De bezoeker mag zich verwachten aan workshops, demonstraties, lezingen en voorstellingen. Voorbeelden: een demonstratie kantklossen, een lezing over het Mechels poppentheater door Paul Contryn van DE MAAN, stadsblogger Jan Smets op de praatstoel, … Deze voorstellingen, maar ook het binnenbrengen van nieuwe objecten, zorgen voor dynamiek in de tentoonstelling, die continu zal evolueren en er daardoor altijd anders zal uitzien.
“Dit onderzoekstraject, waarbij we alle stakeholders en het publiek bij de hele museumwerking betrekken, is uniek in Vlaanderen”, benadruk schepen Nobels. “Het wordt een dynamische tentoonstelling waaraan iedereen meewerkt. Net als in een stad ontdek je in het stadsmuseum steeds andere dingen, soms is het een ongekende anekdote of fragment, soms een wetenschappelijk verhaal, soms een tegenstrijdigheid, … Samen met de Mechelaar bouwen we verder aan het museum. Want net als de Sint-Romboutstoren is het museum nooit af. Kom, ontdek en doe mee”, besluit schepen Frank Nobels.
Hof van Busleyden opent in 2018
De renovatie van het museum Hof van Busleyden was de directe aanleiding voor het grootschalig onderzoek naar de nieuwe museumwerking. In 2010 startte de eerste fase van de werken aan het museum. Er kwam onder andere een ondergrondse exporuimte bij. In de zomer van 2015 start fase 2 met de renovatie van het historische gebouw.
Wat betekent de titel ‘Uw toren is niet af’?
‘Uw toren is niet af’ was een uitspraak van Paus Johannes Paulus II bij zijn bezoek aan Mechelen in 1985. Net zoals de top van de Sint-Romboutstoren nooit werd afgemaakt, is een stad nooit af en bijgevolg ook haar museum niet. Ook deze tentoonstelling zal nooit afgerond zijn.
Praktisch
‘Uw toren is niet af’
2 december 2014 t.e.m. 8 maart 2015
dagelijks open van 10 tot 17u – vrijdag van 13 tot 21u – woensdag gesloten
€8 (volle prijs) – €5 (kortingstarief) – €2 (UiTpastarief),
Museum Hof van Busleyden (ondergrondse zaal)
Frederik de Merodestraat 65 (ook toegankelijk via de tuin in de St.-Jansstraat)
Foto: dezomerisvanmechlen.be