Deze 16de-eeuwse retabelkastjes, sinds 2011 Vlaamse Topstukken, getuigen van de spiritualiteit in kloostergemeenschappen in de Zuidelijke Nederlanden. De conservatie-restauratie is een unieke samenwerking tussen verschillende onderzoeksinstellingen dat nieuwe knowhow zal opleveren voor multimediaal erfgoed.
De Mechelse Besloten Hofjes zijn gemaakt door Mechelse Gasthuiszusters-Augustinessen en zijn unieke voorbeelden van ‘anonieme’ vrouwelijke kunst, devotie en spiritualiteit. Behalve beschilderde panelen en gepolychromeerde beeldjes (poupées de Malines) bevatten de Hofjes textielonderdelen, zijdebloemen, metalen insignes, glazen druiventrosjes, kristal, perkament en papier, relikwieën, was en pijpaarde, botfragmenten …
Om de Besloten Hofjes te bewaren zijn er dringende conserverende maatregelen en restauratie-ingrepen nodig. Een team van specialisten, geleid door Joke Vandermeersch, start met drie Besloten Hofjes. De hierop toegepaste methodiek zal na evaluatie model staan voor de vier andere 16de-eeuwse Mechelse Hofjes. Het proces wordt grondig voorbereid en gedocumenteerd, onder meer op een colloquium met bijhorende publicatie in 2016.
‘Op zoek naar Utopia’ in M – Museum Leuven
Het restauratieatelier in het Hof van Busleyden – dat op gepaste tijde toegankelijk zal zijn – en de geplande communicatie moeten zorgen voor aandacht en betrokkenheid van het ruime publiek. Het orgelpunt wordt de ‘openbaring’ van de gerestaureerde Hofjes als hoofdrolspelers op de internationale tentoonstelling ‘Op zoek naar Utopia’ in M – Museum Leuven in 2016, een project van KU[N]ST Leuven vzw rond de herdenking van 500 jaar ‘Utopia’ van Thomas More. Daarin zullen de Hofjes als ankerpunt fungeren: een Besloten Hof stelt immers een ideale, paradijselijke wereld voor.
Vanaf 2018 kan je de Besloten Hofjes permanent bewonderen in het gerestaureerde Hof van Busleyden van de Stedelijke Musea Mechelen.
foto: stad Mechelen