Een nieuwe plek pal in het centrum
Het Schepenhuis is het oudst bewaarde stadhuis van Vlaanderen. Het werd opgericht in twee bouwfasen. Het 13de-eeuws gedeelte (Oud Schepenhuis) ligt aan de Schoenmarkt bij de Grote Markt en het in 1374 gebouwde deel (Nieuw Schepenhuis) grenst aan de IJzerenleen.
Waar het toerismehuis voor veel toeristen moeilijk te vinden was, zet het zich vanaf nu pal te midden van het publiek. “Dit is positief voor het toerisme, maar ook voor de handelsactiviteiten rondom. Het gebouw zal immers een knooppunt vormen tussen de Grote Markt, de IJzerenleen, de Sint-Romboutstoren en het winkelcentrum rondom de Bruul”, zegt burgemeester Bart Somers. “Hier kan de bezoeker zich laten inspireren en informeren over het diverse aanbod dat onze historische kunststad te bieden heeft. Op deze historische en zichtbare plek kan ook de Mechelaar informatie inwinnen over het vrijetijdsaanbod en tickets bestellen voor sport-, jeugd- en cultuuractiviteiten”.
Lees verder onder de foto’s
Publieksvriendelijk voor iedere bezoeker
“De locatie in de Hallestraat was te weinig zichtbaar voor een toeristenstad als Mechelen. Toerisme en vrije tijd zijn ontzettend belangrijk voor de ontwikkeling van onze stad en dus kozen we voor een centrale ligging en een publieksvriendelijke onthaalbalie”, zegt schepen van Cultuur en Toerisme Björn Siffer. “Wie Mechelen en de ziel van de Mechelaars echt wil leren kennen kan zich hier, in het mooiste toerismehuis van Vlaanderen, laten inspireren”.
Via een trap of een lift zal de bezoeker vlot worden geleid naar de onthaalbalie van Visit Mechelen. Die balie bevindt zich in het oudste deel van het Schepenhuis. Om het verhaal van de stad Mechelen in al haar facetten te vertellen, is er een bezoekersruimte in de grote zaal: De Vierschaar.
Greet Geypen vult aan: “Om het gebouw voor iedere bezoeker toegankelijk te maken werd een nieuw inkomvolume tegen het oudste deel van het Schepenhuis aangebouwd aan de zijde van de Vleeshouwersstraat. Met enerzijds de restauratie en anderzijds de herbestemming geven we het gebouw opnieuw een volwaardige functie in onze stad”, aldus de schepen van Monumentenzorg.
Ook binnen werden grondige wijzigingen aangebracht om de toegankelijkheid te verbeteren: de vloerniveaus werden waar mogelijk gelijk gelegd en de trappen gegroepeerd in de zone naast de huidige lift. Op deze manier komen de indrukkende interieurs meer tot hun recht.
“De restauratie en de verbouwingswerken gingen op 1 juni 2017 van start. De restauratie en de herbestemming bestaat uit drie luiken. De eerste twee luiken zijn afgerond en omvatten de restauratie, de verbouwing en de inrichting van het gebouw in functie van de herbestemming. Als tweede werd de inrichting van de onthaalbalie en ontvangstruimte aangepakt. Beide luiken werden op elkaar afgestemd en zijn nu klaar voor oplevering. De restauratie van de muurschilderingen in de voormalige raadzaal op de eerste verdieping vormt het derde luik. De restauratie van de schildering Het Laatste Oordeel is nu in uitvoering. Begin volgend jaar start de restauratie van De Calvarie”, aldus Greet Geypen.
Beeldrijke inkom en selfservice
Buiten de sluitingsuren van Visit Mechelen, zal de bezoeker in de nieuwe inkom in de Vleeshouwersstraat, een digitale infokiosk vinden – zoals in het portaal van de Sint-Romboutskathedraal – die een samenvatting geeft van de bezienswaardigheden en activiteiten in de Mechelse binnenstad en een verticaal scherm dat de verschillende evenementen afficheert in Mechelen en omgeving. Via een touchscreen kan allerlei info opgezocht worden.
Eilandbalie met sta- en zitfunctie in het ‘Oud Schepenhuis’
“Om de dienstverlening aan de balie nog optimaler te laten verlopen werd een nieuwe nog meer klantgerichte ergonomie ontworpen. In het eerste vertrek van het Schepenhuis is een sta- en zitbalie ontwikkeld voor snelle dienstverlening. Hier kan men terecht voor het reserveren en/of afhalen van tickets of een stadsplan. Een duidelijke signalisatie ter plekke wijst bezoekers de weg. Voor mensen in een rolstoel en voor de kleine Mechelaars is een verlaagd baliegedeelte voorhanden. Alle inspanningen werden gedaan om het A+ label voor toegankelijkheid te halen”, aldus de burgemeester.
Belevingseilanden in het ‘Nieuw Schepenhuis’
Voor de grote zaal De Vierschaar werd een passende inrichting uitgetekend om het verhaal van de stad Mechelen te vertellen vanuit meerdere invalshoeken. “Er werden drie thema-eilanden opgesteld waarbij de bezoeker verschillende facetten van de stad Mechelen verder kan ontdekken: het Bourgondische en Habsburgse verleden/heden, een stad van vakmanschap en een plek voor mensenrechten”, legt Björn Siffer uit.
Het Schepenhuis maakt ook een bezoek mogelijk op maat van gezinnen. ‘Mechelen Kinderstad’ leidt de kleinere bezoeker langs de Mechelse geschiedenis, de mensenrechten en de stadsactiviteiten via de swelvetboom vlakbij de inkom, een memoryspel tegen de muur naast de boom, een digitale puzzel in het Bourgondische thema-eiland, zoekopdrachten in het ambachteneiland en E-cards omtrent kinderrechten. “Er werden kindvriendelijke elementen geïntegreerd, zoals puzzels, spelletjes, opdrachtjes,… Achterin bevindt zich een extra balie die in gebruik zal worden genomen op de drukste momenten”, aldus Greet Geypen.
Het ambachteneiland heeft de uitstraling van een marktkraam. In een beeldenloop stellen oude en jonge makers zichzelf en hun producten voor. In verwisselbare bakken die op het eiland staan, van verschillende grootte, kunnen bv. producten worden tentoongesteld of kan er goesting worden gekweekt om naar plekken in de stad te trekken om de makers aan het werk te zien of hun product te proeven/kopen. Laat je inspireren door sfeervideo over Mechelse Makers anno 2018.
In het thema-eiland omtrent mensenrechten stapt de bezoeker een meer omsloten en reflectieve ruimte binnen, een ruimte om even stil te staan en na te denken. In deze ruimte komt de bezoeker in contact met de thematiek van Kazerne Dossin en andere mensenrechtenthema’s uit de Mechelse geschiedenis. Een E-card module zal worden geïntegreerd zodat de bezoekers, jong en minder jong, een digitale postkaart kunnen versturen die gelinkt is aan de universele rechten van de mens of het kind.
Het Bourgondische thema-eiland informeert over Bourgondische historische plaatsen in de stad en in Vlaanderen. Een multimediale toepassing wijst je de weg naar 40 Bourgondische panden in de stad. Daarnaast krijgt de bezoeker ook een kadering van het Bourgondische rijk aan de hand van een landkaart en stamboom van de Bourgondische vorsten.
“Mechelen is een echte uitvalsbasis voor de Bourgondische beleving in binnen – en buitenland. Dit zie je ook op de gratis postkaarten met topwerken uit de Bourgondische periode die zijn uitgezwermd van Mechelen over de wereld”, aldus Bart Somers.
“De thema-eilanden zijn zo uitgewerkt dat het aanbod regelmatig gewisseld kan worden naargelang de veranderende acties in de stad, zoals nieuwe thematentoonstellingen in het Hof van Busleyden” zegt Björn Siffer. Naast elk thema-eiland is een foldermodule voorzien om hier extra informatie van gerelateerde attracties aan te bieden van andere Kunststeden en toeristische regio’s in Vlaanderen.
Schepenhuis opgenomen in begeleide Bourgondische Stadswandeling
“Met de herinrichting van het Schepenhuis wordt onze Bourgondische stad tastbaarder” verklaart Björn Siffer. “Het Schepenhuis is als attractie opgenomen in de Bourgondische stadswandeling. Op deze manier wordt dit prestigieuze historische pand, waar ooit de Grote Raad zetelde, opnieuw toegankelijk voor nationale en internationale bezoekers.”
Over het gebouw: een symbolische plek met een rijke geschiedenis
In het Nieuwe Schepenhuis richtte Karel de Stoute in 1473 het Parlement van Mechelen op. Hierdoor werd de stad het juridische centrum van de Bourgondische Nederlanden. Ook haar opvolger, de Grote Raad, zetelde er vanaf 1504. De muurschildering op de zuidelijke muur van de eerste verdieping verbeeldt Het Laatste Oordeel en werd in die tijd gerealiseerd om de leden van de Grote Raad een spiegel voor te houden.
Na de verhuizing van de Grote Raad naar het Hof van Margareta van Oostenrijk in 1616, fungeerde het Schepenhuis achtereenvolgens als oefenlokaal voor de kolveniersgilde en de rederijkerskamer De Pioene, schermschool, tekenacademie, stadsmuseum en stadsarchief. Vanaf het jaar 2000 tot januari 2015 deed het opnieuw dienst als museum.
Over de werken
In 2015 stelde de stad Mechelen architecten Beeck & Hermans bvba aan voor de herbestemming van het voormalig Schepenhuis tot onthaalbalie, bezoekersruimte en kantoren van Toerisme en UiT. Architecten Beeck & Hermans werkten hiervoor samen met gespecialiseerd ontwerper Paul Bailleul.
De totaliteit van de werken bedraagt € 1 737 000. De Vlaamse overheid voorziet een erfgoedpremie van € 319 449. Omdat het een hefboomproject betreft met een sterk internationaal toeristisch potentieel, krijgt de stad ook een subsidie toegewezen van € 49 781 van Toerisme Vlaanderen. Het stadsaandeel bedraagt € 1 367 770.