Momenteel zijn beide restauraties achter de rug en zijn is het Hof van Olijven opnieuw in volle glorie te bewonderen.
Het Hof van Olijven ligt in één van die merkwaardige hoekjes in de Dijlestad die kleur en karakter geven aan het straatbeeld. Op het uiteinde van het Klapgat en in de schaduw van de Sint-Janskerk, bevindt zich het kapelletje dat afgesloten is met tralies en glas.
“Het gebouw is een belangrijke toeristische trekpleister en bevond zich in slechte staat waardoor weer en wind een steeds grotere impact kregen op de waardevolle, beschilderde houten beelden. Het stadsbestuur besliste daarom om de restauratie van het gebouwtje en de beelden aan te vatten”, aldus schepen van Monumentenzorg Greet Geypen.
De restauratiewerken aan het kapelletje zijn sinds kort achter de rug. Het dak, de goten, de waterafvoer en de aansluiting op de riolering werden waar nodig hersteld. Het kapelletje kreeg een nieuwe zinken dakbedekking en isolerend buitenschrijnwerk. Het traliewerk werd ontdaan van alle vuil, roest en oude verflagen en vervolgens geschilderd. De natuursteen werd hersteld en de voegen hernomen. Binnen werden de loszittende afwerkingslagen van het plafond en de wanden weggehaald. De vloer werd uitgebroken, waarna een nieuwe betonplaat gegoten werd. Het plafond en de vloeren kregen een grondige isolatie. Een muurschildering werd opnieuw zichtbaar gemaakt en geretoucheerd. De wanden en plafond werden plaatselijk hersteld en waar nodig geschilderd.
Uniek stadsgezicht van ongeveer 450 jaar oud
“Tot slot werd het gebouw voorzien van museale ledverlichting, een brandmelder en enkele stopcontacten voor verder onderhoud. Al deze maatregelen maken het mogelijk om dit uniek stadsgezicht uit de late 16de eeuw in ere te houden. Dat we ons erfgoed verzorgen als een goede huisvader, is niet alleen belangrijk voor de toeristen, maar ook voor de Mechelaars”, klinkt het bij Greet Geypen.
De firma Renotec nv. stond in voor deze grondige werken. De kostprijs van de werken bedroeg zo’n € 98 000, waarvan € 29 040 gesubsidieerd werd door de Vlaamse overheid.
De vier beelden keren terug
Terwijl het kapelletje gerestaureerd werd, kregen ook de beelden een grondige opknapbeurt. Na een uitvoering onderzoek in het restauratieatelier van Vandeborre-Lauwers en een stapsgewijze conservatie door Jacques Vereecke bvba, keren de vier indrukwekkende 16de-eeuwse beelden terug naar de pas gerestaureerde straatkapel.
Het “Hof van Olijven” opnieuw op zijn paasbest
De houtwormaantasting van de beelden werd weggenomen. De tijdelijke bescherming met Japans papier werd verwijderd en de hechting van het verflagenpakket werd gefixeerd. De beelden kregen een stapsgewijze reiniging, de losse stukken werden weggenomen en opnieuw vastgezet en scheuren werden met balsahout ingevuld. Vervolgens kregen de beelden een preventieve behandelding tegen houtworm en schimmel en werden ze uiteindelijk voorzien van een afwerking met microkristallijne was als verdere bescherming.
De tijdsintensieve conservatie van de beelden werd uitgevoerd door Jacques Vereecke bvba. Het prijskaartje voor deze werken bedroeg € 17 800. Daarvan werd € 14 240 gesubsidieerd, de overige € 3 560 is ten laste van de stad.
Sierlijke letters
De Mechelse beeldengroep verwijst naar het tafereel uit het Nieuwe Testament, dat zich afspeelt in de Hof van Olijven. Na het Laatste Avondmaal – het moment waarop Christus zijn naderende dood aankondigde aan zijn twaalf apostelen – begaf het gezelschap zich naar de Hof van Olijven, een tuin aan de voet van de Olijfberg. Daar aangekomen zonderde Christus zich af met zijn drie meest vertrouwelijke apostelen: Petrus, Johannes en Jacobus. Hij vroeg hen om samen met hem te waken en te bidden. Vervolgens zonderde Hij zich van hen af, om zich tot God te richten. Hij vroeg: ‘Vader, indien Gij wilt, neem deze beker van Mij weg; doch niet mijn wil, maar de uwe geschiede!’.
De woorden ‘Vader! Niet mijn wil, maar de uwe geschiede’ werden bij de huidige restauratie van het gebouw opnieuw met sierlijke letters geschilderd op het inscriptiepaneel boven de Mechelse kapel. Op de Oostelijke muur werd de laat 19de-eeuwse schildering aan het zicht gebracht die een engel toont die Jezus de beker aanbiedt.
Informatie tijdens restauratieproces
Tijdens het restauratieproces werden de buurtbewoners geïnformeerd over de werken. “We merken dat onze inwoners de werken aan onze monumenten als positief ervaren. Wij zien het als een belangrijke taak om de buurtbewoners en passanten zo goed mogelijk te informeren over het reilen en zeilen van ieder restauratieproces. De uitvoering van de werken aan ‘Het Hofken’ werden toegelicht in een infoavond, de historiek en de waarde van de beelden werden op infodoeken aan de werf gehangen en foto’s van de werken kon men zien op de website van Stad Mechelen”, zegt Greet Geypen.
Nadat eerder het openbaar domein van het Klapgat werd aangelegd, kregen nu ook de kapel en de bijhorende beeldengroep een opwaardering. Hierdoor is Mechelen weer een verborgen pareltje rijker.
Het Hof van Olijven werd in 1994 beschermd als monument omwille van historische, artistieke en volkskundige waarde.
foto: stad Mechelen